Macaristan Szolnok Belediye Başkanı Szalay Ferenc ; Tisza Nehri üzerinde bulunan, 1562 yılından Osmanlı’nın ahşaptan yaptığı ilk Türk köprüsünü yeniden birlikte inşa edebiliriz.
Türk Macar İşadamları Derneği ( TÜMİŞAD ) Başkanı ve Macaristan Fahri Konsolosu Osman Şahbaz, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı TİKA Macaristan Koordinatörü Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak ve Budapeşte Yunus Emre Enstitüsü Müdürü Yakup Gül, Macaristan’ın güneydoğusundaki başkent Budapeşte’ye 105 km. uzaklıktaki Szolnok Belediye Başkanı Szalay Ferenc ve Rákóczifalva Belediye Başkanı Kósa Lajos’u makamlarında ziyaret ederek olası işbirlikleri konuştular.
Macaristan geçmiş tarihini unutmak ve silmek istemiyor
Szolnok Belediye Başkanı Szalay Ferenc, ” Sizleri şehrimizde ağırlamaktan büyük mutluluk duyuyorum. Bizleri bir araya getiren Konsolos Osman Şahbaz’a ve Başkan Kósa Lajos’a teşekkür ederim. Şehrimizde 78 300 kişi yaşıyor ve Macaristan’ın 11. büyük şehriyiz. Şehrimizin adı Osmanlı döneminde ”Zoulnok” olarak anılıyor, 6 000 kişinin yaşadığı Sancak Beyi idi. Tisza Nehrinden ötürü yoğun olarak tuz ticareti yapılıyordu. Osmanlı Budapeşte’den sonra ilk hamamı Szolnok’da inşa etti. Kalemizin içinde Osmanlı camisi ve minaresi de bulunuyordu. Bugün hala var olan Osmanlı Kuyusunu şehrimizde görebilirsiniz.
Tisza Nehri üzerinde bulunan, 1562 yılından Osmanlı’nın ahşaptan yaptığı ilk Türk köprüsünü yeniden birlikte inşa edebiliriz. Yazın nehrin suyu azaldığında köprünün ayaklarını görebiliyoruz.
Arkeolog Dr. Kertész Róbert şehrimizde Osmanlı araştırmaları yapmış bir bilim insanıdır. Macaristan geçmiş tarihini unutmak ve silmek istemiyor. Sizlerin de böyle inandığınızı düşünüyorum. Almanya, Finlandiya, Romanya, Polonya, İtalya, İsrail, Japonya, İngiltere, Estonya ve Çin gibi 11 ülkeden kardeş şehrimiz var. Türkiye’den de bize uygun bir kardeş şehir ile işbirliği oluşturabiliriz. Ayrıca, Ticaret Sanayi Odamız ve Üniversitemiz ile de ortak projeler yürütebiliriz.
Tren lokomotifi, ilaç, kimya, boya sanayi, turizm ve tarım başlıca ekonomik girdilerimizi oluşturuyor. Milli Savunma Bakanlığı Helikopter Komutanlığı Szolnok’ta bulunuyor. Her yıl Haziran ayının 12 – 16’sında Evliyâ Çelebi’nin Seyahatnâmesi’nde bahsettiği Szolnok şehrimizde Tisza Çiçek Festivali düzenliyoruz, Türk müziği ve Türk gastronomisi ile katkıda bulunabilirsiniz” dedi.
Ziyarette Başkan Szalay çalışma odası duvarında asılı bulunan 1617 yılı Szolnok şehir ve kalesini tasvir eden orjinal el çizimi gravürü heyete anlattı.
Bu kadar yoğun tarihi etkileşimden güçlü işbirlikleri çıkartmalıyız
Fahri Konsolos Osman Şahbaz, ” Heyetimize zaman ayırıp kabul ettiğiniz için teşekkür ederiz. Son yıllarda kardeş ve dost Güven veren Macar milleti ile var olan ilişkilerimizi daha da güçlendirip geliştirmek adına sizi ziyaret ediyoruz. Yakın işbirliğimiz, coğrafyamız ve barış adına da büyük öneme sahiptir. Szolnok’un gelişmiş ekonomisi, tarım alanları ve Neumann János Egyetem üniversitesi olduğunu biliyoruz. Bu kadar yoğun tarihi etkileşimden güçlü işbirlikleri çıkartmalıyız. Szolnok ve Rákóczifalva’ya her gelişimde kendimi evimde hissediyorum. Burada çok değerli dostlarımın yanındayım. Böyle bir köprünün yeniden inşa edilmesi turime de katkı sağlar”dedi.
Macar hükümeti tarafından “önemli yatırım” kategorisine alınan Gül Baba Türbesinin restorasyonunu üstlendik
TİKA Macaristan Koordinatörü Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak, ” Dünyanın birçok kıta ve ülkesinde 54 ofiste uluslararası ilişkilerden ekonomiye, sanattan sosyolojiye etkin olduğu her alanda yüksek performansla “işbirliği ortaklığı” anlayışıyla birçok projeyi hayata geçirmektedir. Türkiye ve Macaristan iş birliğinde yürütülüp, TİKA olarak Budapeşte’de dünya barışına hizmet eden ve Macar hükümeti tarafından “önemli yatırım” kategorisine alınan Gül Baba Türbesinin restorasyonunu üstlendik önümüzdeki ay tamamlayacağız. Önermiş olduğunuz Tisza Nehri üzerinde bulunan, Osmanlı’nın ahşaptan yaptığı ilk Türk köprüsünü yeniden birlikte inşası konusunda Macar ve Türk bilim insanlarını bir araya getirerek başlangıç yapabiliriz” dedi.
Yunus Emre Enstitüsü Müdürü Yakup Gül, ” Yunus Emre Enstitüsü dünyanın farklı şehirlerinde 61 merkezde, Türkçe dilimizin yanında kültür ve sanatımızı tanıtıyoruz. Budapeşte Andrassy caddesindeki merkezimizde her hafta farklı proğramlarla etkinliğimizi sürdürüyoruz. Ayrıca Türkçe öğrenen Macar öğrencileri bir aylığına Türkiyemizin farklı şehirlerinde Türkçelerini ilerletmek ve kültürümüzü yerinde tanımaları için gönderiyoruz. Budapeşte’de ve farklı şehirlerde kültürel sergiler açıyoruz.” dedi.
Başkan Kósa Lajos Türk heyetini, şehirdeki Türk kuyusunu, geçmişte Osmanlı Türk camisinin olduğu park yeirni ve Tisza Nehri üzerinde köprünün olduğu yerleri gezdirerek bilgiler verdi. Türk heyeti daha sonra Rákóczifalva şehrine geçti.
Kuruc Hagyományőrző Egyesület Derneği Başkanı Terenyei Attila, Türk heyeti onuruna hazırladıkları seramoniyi izlettikten sonra 1956 Macar Özgürlük Direniş Anıtına hep birlikte çelenk konuldu. Akabinde, B.A.P. Macihad Macimúzeum Müdürü Balázs Antal heyete müzeyi anlatarak gezdirdi.
Heyet daha sonra Rákóczifalva Belediye Başkanları Kósa Lajos’u makamında ziyaret ederek bir sürpriz ile karşılaştı.
Çocuk gelişimi ve becerisini artıran Babil Kulesi adlı altı katlı renkli bilyelerden oluşan mantık oyuncağı ve yirmiden fazla buluşu olan Rubik Küpünün buluşunu yapan Rubik Ernő birlikte de çalışan, Amsterdam, Moskova ve Nürnberg’den bilim ödülleri alan 91 yaşındaki Uçak Mühendisi, asker, pilot bilim adamı Dézsi István ile heyeti tanıştırdı.
Rákóczifalva Belediye Başkanları Kósa Lajos, ” Kentimizi ziyaretinizden ziyadesiyle memnun oldum. Ortak sosyal ve kültürel çalışmalar yapmaya hazırız. Dostum Konsolos Osman Şahbaz Beye yardımlarından ve katkılarından dolayı çok teşekkür ediyorum. O olmasaydı bu buluşmaları gerçekleştiremeyecektik. Rákóczifalva’ya verdiği desteğe hep şükranla anıyoruz” dedi.
Ziyarette Szolnok Belediye Başkanı Szalay Ferenc, Dışilişkiler Müdürü Magyar Anikó, Rákóczifalva Belediye Başkanları Kósa Lajos, Türk Macar İşadamları Derneği ( TÜMİŞAD ) Başkanı ve Macaristan Fahri Konsolosu Osman Şahbaz, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı TİKA Macaristan Koordinatörü Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak, Budapeşte Yunus Emre Enstitüsü Müdürü Yakup Gül, Kuruc Hagyományőrző Egyesület Derneği Başkanı Terenyei Attila, Gazeteci Czuh János hazır bulundu.
Heyet ziyaretlerdeki karşılıklı hediyeleşmelerden sonra Rákóczifalva’dan ayrılarak Budapeşte’ye döndü.
