Türkiye Başbakanı Ahmet Davutoğlu, Türk hava sahasını ihlal eden Rus uçağının düşürülmesiyle ilgili, “Hiçbir ülke, sorumluluğunu yerine getirdiği için özür dilemez. Ordumuz sorumluluğunu yerine getirdi. Hiçbir ülke, işimizi yaptığımız için özür beklememeli” dedi.
Davutoğlu, Brüksel’de NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile görüşmesinin ardından düzenlenen basın toplantısında konuştu.
Başbakan Davutoğlu, Stoltenberg ile çok verimli bir görüşme gerçekleştirdiklerini ve 24 Kasım’da Türk hava sahasını ihlal eden Rus uçağının düşürülmesi konusunu detaylı bir şekilde ele aldıklarını ifade etti.
Davutoğlu, “Öncelikle, NATO’nun desteğine ve geçen hafta Konsey toplantısından sonra Genel Sekreter’in kişisel desteğine teşekkür etmek istiyorum. Burada çok net olmak istiyorum, Türk hava sahası, Türk egemenliğidir ve bizim eylemimiz savunma amaçlıydı. Keşke olmasaydı ancak aynı zamanda angajman kurallarımız da çok netti, öncesinden açıklanmıştı. Türk hava sahasına saygı gösterilmesi konusunda üç ihlalin ardından dostumuz ve kardeşimiz Rus tarafı Ankara, Antalya ve Moskova’da 3 defa bilgilendirilmişti. Şunu da çok net ifade ettik: Türkiye-Suriye sınırı Türkiye için milli güvenlik konusu anlamına geliyor. Bu, savunma eylemiydi ve ihlal olmasa böyle bir kriz de olmazdı” dedi.
“Biz bu gerginliği tırmandırmayacağız. Diyaloğa hazırız” ifadesini kullanan Davutoğlu, şöyle devam etti:
“Türkiye-Suriye sınırında benzer durumları engellemek için bütün seviyelerde konuşmaya hazırız. Altını çiziyorum, burası Türkiye-Suriye sınırı, herhangi bir ülkenin sınırı değil ve Türkiye hava sahasını savunma hakkına sahip. Türkiye, ayrıca sahada DAEŞ’e karşı savaşan Rusya ve diğer ülkelerle iyi ilişkilere sahip olmak istiyor. İşbirliği yapmaya hazırız. Ancak, bu durum esnasında yapılan bombalamalar DAEŞ’e karşı değildi. Suriye’nin bu kısmında DEAŞ yok ve Rusya’ya hep şunu söyledik: Sınırımızda sivillere yönelik bombalamalar, yeni sığınmacı akını yaratıyor ve bunlar Rusya’ya gitmiyor, Türkiye’ye geliyor. Her bombalamanın ardından, Suriye’den on binlerce sığınmacı Türkiye’ye geliyor. Bu krizin faturasını ödeyen Türkiye, hava sahasını savunduğu için suçlanamaz.”
Bu tecrübeden çıkarılan dersin, aynı hava sahasında DAEŞ’e karşı faaliyet gösteren iki koalisyon varsa, bu tür bir olayın engellenmesinin zorluğu olduğunu belirten Davutoğlu, bir tarafta DAEŞ’e karşı savaşan ABD ve Türkiye tarafının, diğer tarafta Rusya’nın operasyonlarda bulunduğunu ve bu faaliyetlerin koordine edilmesine ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.
Davutoğlu, şunları söyledi:
“Eğer DAEŞ’e karşı savaşıyorsak, sadece DAEŞ’i hedef almalıyız, ılımlı muhalifleri ve sivilleri değil. Bu olayın ardından dün, Rusya İdlib’i bombaladı ve yaralanmış, tamamen yanmış insanlar Türkiye’ye geldi. Azez’de Rus uçakları Halep’e insani yardım götüren konvoyu bombaladı. Hepimiz DAEŞ’e karşı savaşıldığı konusunda uzlaşmalıyız ve üçüncüsü Türkiye-Suriye sınırı, Türkiye için milli güvenlik sınırı. Biz, Rusya’nın güvenlik endişelerine saygı duyuyoruz ama onlardan da bizim güvenlik endişelerimizi anlamalarını bekliyoruz. Bunlar doğrultusunda istenmedik olayların engellenmesi ve gelecekte terörizmle mücadele konusunda diplomatik ve askeri kanallar ile hem Rusya hem diğer ülkelerle konuşmaya hazırız.”
Suriye’de 1 Ocak’tan sora yeni bir siyasi sürecin başlayacağına da değinen Davutoğlu, Türkiye, ABD, Rusya ve Suudi Arabistan’ın beraber çalıştığını ve sonrasında 13 ülkenin bir araya geldiğini ve bu kapsamda beraber çalışabilmek için güçlü bir diplomatik kanala ihtiyaç olduğunu belirtti.
“Sadece Türkiye’ye dönük değil NATO’ya dönük bir ihlal”
Davutoğlu, “Türkiye Suriye sınırı bir NATO sınırıdır. İhlal sadece Türkiye’ye dönük bir ihlal değil, NATO’ya dönük bir ihlaldir. Aynı gün NATO müttefiklerimize Konsey toplantısında bütün detayları verdik ve bütün bilgileri de, pozisyonumuzu anlatmak, memnun ve ikna etmek için paylaşmaya hazırız” şeklinde konuştu.
Başbakan Davutoğlu, NATO’ya ve müttefik ülkelere net tavırları ve gösterdikleri dayanışma için bir kez daha teşekkür etti.
Başbakan Davutoğlu, Türkiye’nin Rusya’dan özür dileyip dilemeyeceği ile ilgili bir soru üzerine şunları söyledi:
“Geçen hafta hükümeti kurduğum gün Rusya hava sahamızı ihlal etti. Ben onurlu bir ülkenin başbakanıyım. Bizim kara sınırlarımızı ve hava sahamızı korumamız ülke güvenliği için bir zorunluluktur. Hiç bir hükümet hiçbir ülke görevini yerine getirdiği için özür dilemez. Hava sahasının korunması, Türkiye sınırlarının korunması ulusal bir görevdir. Bizim ordumuz işini yapmıştır hava sahasını korumuştur. Ama Rus tarafı konuşmak istiyorsa, gelecekte böyle olayların yaşanmamasını istiyorsa her türlü diyaloğa açığız. Bizden bilgi istiyorlarsa her türlü bilgiyi verebiliriz. Bu olayın detaylarını paylaşmaya hazırız. İlişkilerimizi geliştirmeye ve diyaloğa hazırız. Ama hiçbir ülke işimizi yaptığımız için özür beklememeli.”
Davutoğlu, “Askerlerimiz doğru olanı yapmıştır. Bizim için sınırlarımızı korumuştur” şeklinde konuştu.
Rusya’nın ekonomik önlemlerine de değinen Davutoğlu, “Ekonomik yaptırımlara karşıyız. Geçtiğimiz krizlerde de Türkiye aynı noktada duruyordu. Ruslar da kendileri ekonomik yaptırımlara karşıydı. Şimdi tutarsızlık yapılıyor. Türkiye’ye karşı aynı önlem uygulanıyor. Ukrayna ile ilgili olarak Rusya’ya karşı önlemler alındığında Rusya eleştirel yaklaşmıştı” dedi.
Aynı şeyi Rusya’nın şimdi Türkiye’ye karşı yaptığını kaydeden Davutoğlu, “Ekonomik menfaatler karşılıklıdır. Biz önlemlere karşı sakin yaklaşacağız, bu gerginliği tırmandırmayacağız. Hiçbir şekilde Rus halkı tarafından onursuz görülebilecek hiçbir şeyi yapmayacağız. Rus halkı bizim için dost bir halktır. Türk halkının dostudur. Birçok Rus için Antalya ikinci evleri gibidir. Rus dostlarımızın Antalya’ya, Türkiye’ye gelmelerini bekliyoruz” diye konuştu.
Rusya’nın bu tür önlemleri almalarını istemediklerini vurgulayan Başbakan Davutoğlu, bunun iki tarafın da menfaatine aykırı olduğunu vurguladı.
Kaynak: AA
