Geçen hafta tanıtılan dünyada insan haklarının durumuna ilişkin Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanlığı’nın hazırladığı raporda Bulgaristan’da temel sorunların toplumda azınlıklara ve sığınmacılara karşı tahammülsüzlük ve marjinalleşme, basın özgürlüğü ortamının giderek kötüleşmesi, yolsuzluk ve yargı sistemine güvensizlik olduğu belirtiliyor.
Rapora göre 2016 yılında da Bulgaristan toplumunun büyük bir bölümü Romanlar’dan sığınmacılara kadar çeşitli azınlık grupları, engellileri, HIV ve AIDS hastalarını kabul etmemeye ve dini aidiyet, cinsiyet kimliği veya cinsel yönelime dayalı ayrımcılık yapmaya devam etmektedir. Raporda şiddet, çocuk emeği sömürüsü ve insan kaçakçılığına dair ihbarlar alındığı da belirtiliyor. Başka sorunlar olarak polis şiddeti, cezaevlerinde ve nezarethanelerdeki kötü koşullar ve yargılama sürecinde uzun süre gecikmeler gösteriliyor. 2015 yılında sınır polislerinin Afganistanlı bir sığınmacıyı silahla öldürdükleri olay örnek veriliyor. Olayla ilgili soruşturma geçen yıl haziran ayında herhangi bir suç duyurusunda bulunmaksızın sona ermişti.
Raporda uzmanların ifadelerine göre kurumsal ve politik ilişkilerden dolayı giderek kötüleşen Bulgaristan’da medya ortamına da dikkat çekiliyor. Rahatsız edici gerçekler olarak medya mülkiyeti ve dağıtım şebekelerinin belirsiz konsantrasyonu ve devlet bütçesinden ayrılan kaynakların medyalara dağılımı belirtiliyor. Uzmanlar, Mali Denetim Komisyonu tarafından Capital gazetesini ve Dnevnik haber sitesini yayınlayan İconomedia Şirketi’ne verilen 100 bin levalık rekor miktarda cezayı örnek veriyorlar.
Ve yeniden yolsuzluk
Yolsuzlukla mücadeleye gelince ABD Dışişleri Bakanlığı’nın uzmanları, Bulgar makamlarının kanunları etkili bir biçimde uygulamadığını ve böylece hükümetin her kademesinde yetkililerin rüşvetçilik, çıkar çatışması ve görevi kötüye kullanma gibi cezalandırılmadan yolsuzluk uygulamalarında yer aldığını düşünüyorlar. Raporda Bulgaristan Ticaret ve Sanayi Odası’na (BTPP) ait verilere atıfta bulunuluyor. Bu verilere göre BTPP üyelerinin yüzde 46’sı üzerinde yolsuzluk baskısı uygulandığını itiraf ederken yüzde 20’si de yolsuzluğun ülkede iş yapmaya engel olmadığını söylüyorlar. Demokrasi Araştırmaları Merkezi’nin yaptığı bir araştırma ise insanların yüzde 22’sinin yolsuzluk uygulamalarından zarara uğradığını, ancak bu vakalarla ilgili sadece yüzde 0,01’inde suç duyurusunda bulunulduğunu gösteriyor. Belgede yargı sistemi ve emniyet ile ilgili de yolsuzluk ihbarlarının alındığı belirtiliyor. Raporda yolsuzluğun hükümetin çalışmalarını engellemeye devam ettiği ve toplumun ve iş dünyasının yargı sistemine ve başka devlet kurumlarına güvenini zedelediği kaydediliyor.
Uzmanlar, geçen yıl Kasım ayında yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde büyük ihlallere dair ihbarlar alınmadığını, fakat 2014 yılında yapılan Parlamento seçimlerinde oy satın almalara dair suçlamalar olduğunu ve propaganda döneminde ırkçılık ve yabancı düşmanlığına ilişkin söylemler kullanıldığını da kaydediyorlar.
Raporun sonunda, “Hükümet, görevi kötüye kullanan güvenlik kurumları ve başka kurumlarda görevli memurlar hakkında soruşturma açılıp cezalandırılmasına yönelik adımlar attı, fakat yetkili makamların bu yöndeki tavırları yeterli olmadı ve ceza uygulanmaması sorun oldu” diye özetleniyor.
Kaynak: Kırcaali Haber
