Güvenli Şehir “Safe City” trafik denetim sisteminin tam olarak devreye girebilmesi için Kuzey Makedonya Meclisi’nin beş farklı yasada değişiklik yapması gerekiyor: Kabahatler Yasası, Karayolu Trafik Güvenliği Yasası, Yaptırımların Uygulanması Yasası, Araçlar Yasası ve Ceza Kanunu.
Kabahatler Yasası’ndaki değişikliklere göre, Safe City kameralarıyla tespit edilen trafik ihlali sürücüye SMS ve e-posta yoluyla bildirilecek. Mesajda tutanağa yönlendiren bir bağlantı yer alacak.
Sürücü bağlantıyı 24 saat içinde açmazsa sistem bir kez daha hatırlatma yapacak.
Bağlantının açılması için toplam süre 8 gün.
Bağlantı açıldıktan sonra cezanın yarı ücretle ödenebilmesi için 8 günlük ek süre tanınıyor. Bu süreler geçtikten sonra cezanın tamamı ödenecek.
Sürücü kendisini suçsuz görüyorsa, tutanakla birlikte mahkemeye başvuracak ve ihlalin gerçekten işlendiğini ispatlamak İçişleri Bakanlığı’nın sorumluluğunda olacak. Aracı başkası kullanmışsa, her iki kişi birlikte polis merkezine giderek gerçek sürücünün beyanını verecek. Birlikte gitme imkânı yoksa, aracı kullanan kişinin noter tasdikli beyanı yeterli olacak.
Cezayı ödemeyen, polise veya mahkemeye başvurmayan sürücülerin dosyası sistem tarafından otomatik olarak Vergi Dairesi’ne gönderilecek ve zorla tahsilat başlatılacak.
Ağır İhlallerde Ceza ve Ehliyetten Men
Ağır ihlallerde — 1,5 promilin üzerinde alkollü araç kullanmak, uyuşturucu etkisindeyken araç kullanmak, ters yönde sürüş veya hız limitinin 70 km/s’nin üzerinde aşılması — sürücüler doğrudan ceza sorumluluğuna tabi olacak. Bu maddeler Ceza Kanunu ile uyumlu hâle getiriliyor.
Sürüş yasağı getirilen durumlarda İçişleri Bakanlığı sürücüyü SMS veya e-posta ile bilgilendirecek. Tebligatın sekizinci gününde yasak yürürlüğe girecek ve sürücü o gün ikinci bir bildirim daha alacak.
Araçlar Yasasında Değişiklikler
Noterlere araç siciline doğrudan erişim sağlanacak. Böylece bir araç satıldığında mülkiyet değişikliği hemen kaydedilecek. Ayrıca telefon numarasını değiştiren araç sahiplerinin bunu polis veya teknik muayene merkezlerine bildirmesi zorunlu olacak; aksi hâlde para cezası uygulanacak.
Yasal Süreçteki Durum
Şu ana kadar yalnızca Karayolu Trafik Güvenliği Yasası’ndaki değişiklikler Meclis’ten geçti. Kabahatler Yasası değişiklikleri komisyonda olup kabulü için üçte iki çoğunluk gerekiyor. Diğer üç yasa ise henüz meclis prosedürüne girmedi.
Safe City’nin 1 Ocak’ta başlaması planlanıyorsa tüm yasaların Aralık ayı sonuna kadar onaylanması gerekiyor. Başlangıç tarihinin 1 Şubat’a ertelenmesi durumunda ise son tarih 31 Ocak olacak.
– Sürücüler, Güvenli Şehir kameralarını kendi uygulamalarında işaretlemeye başladı
Uyarılara rağmen birçok sürücünün hâlâ kayıtsız araç kullandığı ortaya çıktı. İçişleri Bakanlığı’nın Safe City sisteminden elde ettiği verilere göre, yalnızca dün gönderilen yaklaşık 51 bin uyarıdan 425’i kayıtsız araçlarla ilgiliydi.
İçişleri Bakanlığı’nın günlük istatistikleri toplam 50.662 trafik ihlali tespit edildiğini gösteriyor. Bunların büyük çoğunluğunu – yaklaşık 49 bin – hız limitinin aşılması oluştururken, 1.360’tan fazla ihlal kırmızı ışıkta geçiş nedeniyle kaydedildi.
Safe City sisteminin bu dört tür ihlale ilişkin uyarıları sürücülere anında göndermesine karşın, vatandaşlar uyarılardan kaçınmanın yollarını arıyor.
Waze’e Büyük İlgi: Sürücüler Kameraları Haritalandırıyor
Google Maps tabanlı Waze uygulaması, Batı Avrupa’da yıllardır yaygın şekilde kullanılıyor. Makedonya’da ise İçişleri Bakanlığı’nın Safe City sistemini test etmeye başlamasıyla birlikte uygulamaya olan ilgi hızla arttı. Waze, trafik yoğunluğundan kazalara, polis kontrollerinden radar noktalarına kadar her türlü bilgiyi kullanıcıların anlık olarak ekleyebildiği bir platform sunuyor.
Üçüncü güne girilirken, çok sayıda Üsküp sakini otomatik plaka tanıma kameralarının konumlarını uygulamada işaretlemeye başladı. Yapılan haritalandırmaya göre şu ana kadar şehir genelinde 38 kamera kullanıcılar tarafından bildirilmiş durumda. Kameraların büyük bölümünün şehir merkezindeki ana bulvarlarda yoğunlaştığı görülüyor. Buna karşılık İlinenska ve Boris Trajkovski gibi bazı ana arterlerde çok az kamera bulunuyor veya hiç yok.
En fazla kamera bulunan bölgeler Merkez, Çair ve Karpoş olurken, Kisela Voda ilçesinde şu ana kadar hiçbir kullanıcının kamera bildirmediği dikkat çekiyor.
Üç Günde 160 Bin İhlal: Safe City Test Sürecinde Rekor Tespit
Safe City’nin test süreci pazartesi günü başladı. İlk iki günde yalnızca Üsküp’te 160 binden fazla trafik ihlali kaydedildi. Üstelik sistem şimdilik sadece dört ihlali tespit ediyor: hız sınırı aşımı, kırmızı ışık ihlali, geçerliliği bitmiş trafik sigortası ve hatalı durma/park etme.
Bakanlığın, sistemin gelecekte hangi ek ihlalleri takip edeceği ve ne tür yetkilere sahip olacağı konusunda ayrıntılı açıklama yapması bekleniyor.
Safe City, ülkedeki trafik kaosuna ve yüksek can kaybına karşı bir çözüm olarak tasarlanıyor. Son 10 yılda trafik kazalarında yıllık ortalama 137 kişi hayatını kaybetti.
