Kuzey Makedonya Anayasa Mahkemesi, bugünkü oturumunda, hükümetin 26 Mart 2024 tarihinde onayladığı özel lise statüsünde faaliyet gösteren ve İslam Dini Birliği’ne bağlı olan “İsa Bey Medresesi”nin kurulmasına dair kararı iptal etti.
Mahkeme duyurusunda, hükümetin kararı yasa dışı ve anayasaya aykırı olarak değerlendirildi.
Hükümet, İslam Dini Birliğinin bir lise – yani genel eğitim veren bir okul – kurmasına onay vererek bu kararı almıştı.
Anayasa Mahkemesi’nden konuyla ilgili yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Bu karar, ortaöğretim yasasının 7. maddesiyle çelişmektedir. Bu madde, dini organizasyonların faaliyetlerini ve dini sembollerin ortaöğretim kurumlarında teşhir edilmesini yasaklamaktadır. Ayrıca, kararın içeriği anayasanın VII no’lu ek maddesiyle de uyumlu değildir. Bu maddeye göre, dini topluluklar sadece dini eğitim veren okullar kurabilir; bu okullarda belirli bir dinin öğretilmesi mümkündür.”
Anayasa Mahkemesi, hükümetin kararının anayasaya uygunluğunu 26 Şubat tarihli oturumda incelemeye almıştı. Bu, Probishtip’ten bir vatandaşın yaptığı başvuru üzerine gerçekleşti. Bugünkü oturumda mahkeme, vatandaşın sunduğu argümanları haklı bularak, hükümetin kararının din ve devlet işlerinin ayrılığı ilkesini ihlal ettiğini belirtti.
Anayasa Mahkemesi’ne göre, İslam Dini Birliği’nin özel lise kurma hakkı bulunmamaktadır, çünkü anayasa dini kurumların genel lise kurmasına izin vermemektedir.
Yürürlükteki mevzuata göre, medrese mezunu öğrenciler yalnızca ilahiyat fakültelerine kayıt yaptırabilirler; devlet bu diplomaları tanımadığı için diğer üniversitelere kabul edilmemektedirler.
Bu nedenle hem öğrenciler hem de İslam Dini Topluluğu, medresenin akredite edilmesi ve bu sorunun çözülmesi için defalarca talepte bulunmuştur. Eski Eğitim Bakanı Yeton Şakiri, geçen yıl seçim kampanyası arifesinde hükümetin bu diplomaları tanıyacak bir karar aldığını ve böylece bu öğrencilerin yaşadığı sorunun çözüldüğünü açıklamıştı.
