Avrupa Komisyonu, İtalya-Arnavutluk Göç Anlaşması davasında Roma’nın tutumunu destekleyerek, AB hukukunun devletlerin sadece belirli, iyi tanımlanmış göçmen grupları için bile olsa ülkeleri “güvenli” olarak belirlemelerine izin verdiğini savundu.
Avrupa Adalet Divanı (AAD), İtalya’nın Arnavutluk ile Akdeniz’de kurtarılan göçmenleri Şingin ve Gjader’deki işleme merkezlerine nakletme anlaşmasının yasallığını incelemeye başladı.
Dava, İtalya’nın hızlandırılmış sığınma süreci kapsamında transferleri haklı göstermek için kullandığı “güvenli üçüncü ülke” ilkesinin yorumlanmasına odaklanıyor.
Roma’daki bir mahkeme daha önce bu yaklaşımın meşruiyetini sorgulamış ve davanın AAD’ye taşınmasına yol açmıştı.
İtalyan mahkemesi, AB mahkemesinden, ulusal hukukun bir ülkeyi “güvenli” olarak nitelendirip nitelendiremeyeceği ve belirli gruplara yönelik tehditlere rağmen bir ülkenin hâlâ “güvenli” olarak kabul edilip edilemeyeceği gibi dört önemli soru hakkında karar vermesini istemişti.
Duruşma sırasında Avrupa Komisyonu İtalya’nın pozisyonunu destekledi. Komisyonun yasal temsilcisi Flavia Tomat, AB hukukunun üye devletlerin menşe ülkeleri “güvenli” olarak tanımlamasına izin verdiğini ve bir ülkenin tamamen güvenli olması gerekmediğini, sadece belirli göçmen kategorileri için, bu gruplar açıkça tanımlandığı sürece güvenli olduğunu savundu.
Ekim ayında AAD, üçüncü bir ülkenin sığınma amacıyla “güvenli menşe ülke” olarak belirlenmesinin belirli bölgeler için değil, o ülkenin tüm toprakları için geçerli olması gerektiğine karar vermişti.
Son haftalarda İtalyan hükümeti, Arnavutluk protokolünün yasal aksaklıklarına karşı Arnavutluk’taki tesislerin geri gönderme merkezlerine dönüştürülmesi olasılığını tartışıyor.
Geçen yıl 11 Ekim’de açılmasına rağmen Arnavutluk’taki merkezler hâlâ boş. Bu ay, merkezleri işleten MediHospes adlı STK’dan 100’den fazla personel “bir sonraki duyuruya kadar” işten çıkarıldı.
Bu tesisler, sıcak noktalarda ve kabul merkezlerinde sınır dışı edilmeyi bekleyenler de dahil olmak üzere, halihazırda İtalya’da bulunan düzensiz göçmenlerin alıkonulması için dönüştürülebilir. Şu ana kadar bu yönde ilerlemek için herhangi bir sonuç ya da mevzuat önerisi sunulmadı.
AB’nin en üst mahkemesinin Başsavcısının 10 Nisan’da bir görüş bildirmesi bekleniyor. Bağlayıcı olmamakla birlikte, Başsavcının sonuçları genellikle davaya hukuki bir çözüm önererek mahkemeye yol gösterir.
AAD’nin nihai kararını mayıs ya da haziran ayında vermesi bekleniyor.
