Kuzey Makedonya Maliye Bakanlığı, 2024 yılı bütçesinin plana göre gerçekleştiğini, 2025’in likit ve istikrarlı şekilde başladığı belirtildi.
Maliye Bakanlığı tarafından konuyla ilgili yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“2024 yılı için gelirler ve giderler, bütçedeki planlamaya göre %96’nın üzerinde gerçekleşmiştir. Geçen yıla kıyasla gelirler ve giderlerde yaklaşık %10’luk bir artış olurken, bütçe açığı planlanandan 2,5 milyar denar daha düşük olmuş ve Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya (GSYH) oranı %4,4 seviyesinde gerçekleşmiştir.
2024 yılı için toplam bütçe geliri, 306,3 milyar denar olarak gerçekleştirilmiş ve bu, planlanan hedefin %96,3’üne denk gelmektedir. Vergiler ve katkı paylarından elde edilen gelirler ise %99,7 oranında tamamen gerçekleştirilmiştir. Vergiler üzerinden elde edilen gelir ise %99,2 oranında gerçekleşmiştir. Kişisel gelir vergisi %101, katma değer vergisi (KDV) %103,8, kurumlar vergisi ise %95,6 oranında gerçekleşmiştir. İthalat vergileri ise %95,3 oranında gerçekleşmiştir.
Bütçe gelirlerinin gerçekleşmesi, revize bütçeye uygun bir şekilde gerçekleşmiş olup, bu durum Kamu Gelirleri İdaresi ve Gümrük İdaresi’nin etkili bir gelir toplama süreci yürüttüğünü göstermektedir. Vergi gelirleri ve sosyal güvenlik katkıları, 283,6 milyar denar olarak gerçekleştirilmiş ve toplam bütçe gelirlerinin %92,6’sını oluşturmuştur. 2024 yılı için vergi gelirleri 177,9 milyar denar olup, bu, geçen yıla kıyasla %12,8’lik bir artış göstermektedir. Sosyal güvenlik katkıları ise 105,7 milyar denar olarak gerçekleşmiş ve 2023 yılına göre %14,1 daha yüksek olmuştur.
Toplam giderler, 2024 yılı için 348,5 milyar denar olarak gerçekleşmiş ve yıllık planın %96,1’ine denk gelmiştir. Bu, 2023 yılı bütçe giderlerinden %9,4 daha yüksek bir rakamdır. 2024 yılı için planlanan sermaye giderleri 28,7 milyar denar olarak gerçekleşmiş ve planın %76,8’i kadar bir oranı sağlanmıştır. 8. ve 10. koridorlarındaki otoyol projeleri için 4,1 milyar denar harcama yapılmış ve 2024 yılı bütçesi tamamen bu projeye harcanmıştır. Ayrıca, belediye projeleri için 21,2 milyon denar, uluslararası Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Bankası (Dünya Bankası) tarafından sağlanan krediyle belediye hizmetlerini iyileştirme projeleri için ise 165 milyon denar harcama yapılmıştır. Mal ve hizmet giderleri, 22,9 milyar denar olarak gerçekleşmiş ve planın %88’i kadar bir oranı sağlanmıştır. Belediye blok yardımları ve KDV temelli transferler ise 30,9 milyar denar olarak gerçekleştirilmiş ve geçen yılın üzerinde yaklaşık 3,4 milyar denar artış göstermiştir. Tarımsal sübvansiyonlar ise 9,2 milyar denar olarak tamamen ödenmiştir.
Özellikle bütçe açığının planlanandan daha düşük bir düzeyde gerçekleşmesi, mali konsolidasyon planının bir parçası olarak önemlidir.
Bütçe açığı, revize bütçe ile %4,9 olarak öngörülmüştü, ancak 2024 yılı sonunda bütçe açığı %4,4 olarak gerçekleşmiş ve bu, 2,5 milyar denar daha düşük bir seviyede olmuştur. Ayrıca, kamu borcu da projeksiyonlardan daha düşük olacak ve muhtemelen %62,2 seviyesinde gerçekleşecektir. Bu yıl, likit ve stabil kamu maliyesi ile başlamaktadır.”
