Kuzey Makedonya’da 2021 yılının başından bugüne kadar gıda fiyatları %46,8 oranında artarken, ülkedeki genel fiyat seviyesi %35 oranında yükseldi.
“Finance Think” tarafından yapılan araştırma, gıda fiyatlarını sınırlama tedbirlerinin etkisini gösteriyor. Enstitü, bu tedbirlerin yalnızca yüksek enflasyon durumunda kullanılmasını, diğer tüm durumlarda ise yapısal ve piyasa temelli tedbirlerle değiştirilmesi gerektiğini tavsiye ediyor.
Araştırmada, “2021 yılının başındaki fiyat seviyesi ile karşılaştırıldığında, 2024 yılının sonuna kadar Kuzey Makedonya’daki genel fiyat seviyesi %35 artarken, gıda fiyatlarının seviyesi %46,8 artmıştır. Gıda fiyatlarının sınırlanması tedbirleri yalnızca uygulamanın ilk ayında güçlü bir etki yapıyor ve enflasyonu %1 oranında düşürüyor. Ancak ilk aydan sonra, alternatif ürünlerin fiyatlarının artması gibi piyasa ayarlamaları nedeniyle bu etki zayıflıyor.” deniliyor.
Tedbirlerin etkili olmadığını gösteren bir diğer veri ise, 15 Aralık’tan 15 Ocak’a kadar süren ve halk arasında “yılbaşı sepeti” olarak bilinen son veriler. İstatistiklere göre, fiyatlar düşüş yerine arttı. Aralık ayında enflasyon, geçen yılın Aralık ayına kıyasla %4,4’e ulaştı. Gıda ve alkolsüz içecekler ile meyve suları %5,6, sebzeler %12,7, yağlar %11,7, süt, peynir ve yumurtalar %7,5, et ise %4 arttı.
Yaşam Maliyeti Endeksi Aralık 2024 – Aralık 2023
- Gıda ve alkolsüz içecekler: %5,6
- Mineralli su, alkolsüz içecekler, meyve suları: %15,8
- Sebzeler: %12,7
- Kahve, çay, kakao: %11,5
- Yağ ve margarin: %11,7
- Süt, peynir, yumurtalar: %7,5
- Et: %4
Hükümet, ilk olarak fiyatları dondurma tehdidinde bulunduktan sonra, Aralık ayının ikinci yarısında fiyatların istikrar kazandığını birkaç kez yineledi. Şimdi ise tüm gözler, rekabeti koruma komitesine çevrilmiş durumda. Bu komite, yasa dışı ticaret uygulamaları tespit ederse cezalandırma yapacak.
İstatistikler, Euro bölgesinde Aralık ayında enflasyonun %2,4 olduğunu, ancak bölgedeki diğer ülkelerde enflasyonun %2’nin altında olduğunu, yalnızca Sırbistan’da ise %4,3 olduğunu gösteriyor.
