Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Batı Trakya Türk toplumunun örgütlenme özgürlüğüne ilişkin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının derhal uygulanması çağrısında bulundu.
Komite, yayımladığı açıklamada, Yunanistan’ı, Batı Trakya Türk Azınlığına ilişkin AİHM kararlarını uygulamaması ve örgütlenme özgürlüğüne dair yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle bir kez daha eleştirdi.
Yunanistan’ın, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) örgütlenme özgürlüğüyle ilgili 11. maddesini ihlal ettiği belirtilen açıklamada, Yunanistan’ın AİHM hükümlerine uyma yükümlülüğü olduğu vurgulandı.
Açıklamada, “Bekir Usta ve Diğerleri Dava Grubu” olarak bilinen davalarla ilgili gelişmelerin, Komite’nin Haziran 2025’te düzenlenecek toplantısında yeniden incelemeye alınmasının kararlaştırıldığı kaydedildi.
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, daha önce de Batı Trakya’da Türk dernekleriyle ilgili açılan davalarda haksız bulunan Yunanistan’a, AİHM kararlarını uygulama çağrısında bulunmuştu.
KAPATILAN DERNEKLER VE AİHM KARARLARI
1927’de kurulan İskeçe Türk Birliği (İTB) 1928’de kurulan Gümülcine Türk Gençler Birliği (GTGB) ve 1936’da kurulan Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği (BTTÖB), adlarında Türk ifadesi geçtiği, Batı Trakya’daki azınlığın Lozan Antlaşması’nda “Türk” değil “Müslüman” olarak tanımlandığı iddiasıyla 1980’li yıllarda kapatılmıştı.
Bir dönem azınlık okulları tabelalarında ve karnelerinde bulunan “Türk” ifadesi, Yunanistan tarafından görmezden gelinirken bu tarihten sonra “Türk” ismi taşıyan derneklere resmi statüde faaliyet izni verilmemişti.
Kuruluşları reddedilen Meriç İli Azınlık Gençleri Derneği ve Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği, kapatılan İTB ile birlikte konuyu 2005’te AİHM’ye taşımıştı.
Mahkeme, 2007 ve 2008 tarihli kararlarında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) toplanma ve örgütlenme özgürlüğüne ilişkin 11. maddesinin ihlal edildiğine hükmetmişti.
Öte yandan Yunan mahkemelerinin, AİHM kararlarının adaptasyonuna yönelik yasal düzenlemesine muhalefet partilerinin itirazı üzerine, “Milli güvenlik söz konusu olduğunda karar uygulanmayabilir” ifadesi eklenerek 2017’de Yunan Parlamentosunda onaylanmıştı.