İsrail’in 7 Ekim 2023’te Gazze’yi işgali ve 41 binden fazla kişinin öldürülmesiyle sonuçlanan geniş çaplı saldırıları, Batı’da yönetimlerin engellemelerine rağmen benzeri görülmemiş kitlesel gösterilere yol açtı.
Anadolu Ajansının (AA) “İsrail’in Gazze’deki Soykırımının 1. Yılı” başlıklı dosyasının dördüncü haberinde, başta ABD olmak üzere Batılı ülkelerde hükümetlere rağmen 7 Ekim’den bu yana düzenlenen Filistin’e destek, İsrail’e karşı protesto gösterileri derlendi.
İsrail’in 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 41 bini, yaralı sayısı 96 bini aştı.
Batı’da ABD, İngiltere, Fransa, İspanya, Hollanda, Almanya, Belçika, Avusturya ve İtalya başta olmak üzere çok sayıda ülkede yüz binler, aylarca İsrail’in sivil ayrımı gözetmeden düzenlediği saldırılara karşı protesto gösterileri düzenledi.
İsrail’in saldırılarının durması, sivillerin ve sivillere ait tesislerin hedef alınmaması ve bölgeye acil insani yardıma izin verilmesi çağrıları yapan göstericiler, gösterilerle hükümetlerini ve uluslararası toplumu göreve çağırdı.
Batılı ülkelerin başkentlerindeki gösteriler, hükümetlerin tüm güvenlik tedbirlerine rağmen diğer büyük şehirlere yayıldı, İsrail ordusunun çatışmaların şiddetini tırmandırmasıyla gösteriler küresel çapta bir eylem kimliğine bürünmeye başladı.
Tel Aviv yönetiminin saldırılarını durdurmak, İsrail’e silah ve mühimmat satışına son verdirmek ve Gazze’de ateşkes sağlanması için sivil girişimlerini sürdüren göstericiler, küresel çapta İsrail ve İsrail bağlantılı şirketler ve ürünlere karşı boykot çağrılarını da artırdı.
Dünya geneline yayılan gösterilerde protestocular, eylemlerini kamu binaları ve uluslararası örgütlerin binalarına taşırken öğrenciler de üniversite kampüslerindeki gösterileriyle buna eşlik etti.
Batı’da hükümetlerin sessiz kaldığı İsrail’in saldırılarına tepki büyürken göstericilerle polisin karşı karşıya gelmesi sonucu zaman zaman şiddet olayları yaşandı.
Filistin yanlısı gösterilerde ABD öne çıktı
ABD’nin İsrail’e siyasi ve askeri desteği, başta Amerikalılar olmak üzere uluslararası çevrelerin büyük tepkisini çekerken ABD’liler buna karşı New York ve Washington başta olmak üzere hemen hemen tüm kentlerde sokaklara döküldü.
Başkan Joe Biden ve yönetiminin İsrail’e desteğine tepki gösteren protestocular büyük meydanların yanı sıra Beyaz Saray ve Kongre Binası’nın civarında da geniş katılımlı protesto gösterileri düzenledi.
Farklı din ve kökenlerden çok sayıda grup, hükümetin tutumuna ve Gazze’deki saldırıların durmamasına tepki gösterdi. ABD’de federal hükümet çalışanları Nekbe’nin (Büyük Felaket) 76. yılında 16 Nisan’da Beyaz Saray önünde Biden yönetiminin İsrail’e verdiği desteği protesto etti.
Filistin yanlısı göstericilerin eylemleri durmaksızın devam ederken Gazze’de ateşkes sağlanması ve ABD’nin İsrail’e yaptığı askeri yardımların kesilmesi talebiyle eylemciler, San Francisco Uluslararası Havalimanı’nın bir bölümünü kapattı.
Toplumun her kesimi ve kurumlarını eyleme davet eden göstericiler, Washington DC Belediyesine girerek kent yönetiminin Gazze’de ateşkesi destekleyen karar tasarısını kabul etmesi çağrısında da bulundu.
California eyaletindeki Oakland Limanı’na giren onlarca kişi ise İsrail’e yapılacak silah yardımlarını taşıyacağı iddia edilen askeri geminin önünde protesto gösterisi düzenledi.
Batıda Filistin yanlısı gösteriler sonuç verdi
Kanada, Gazze’ye destek gösterilerinin öne çıktığı ülkeler arasında yer aldı. Göstericiler, 15 Şubat’ta Başbakan Justin Trudeau’nun parlamentodaki konuşması sırasında, İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırılarını protesto etti.
Parlamento oturumunda konuşan Trudeau’nun sözleri, protestocuların “Özgür Filistin” ve “İsrail’i silahlandırmayı durdurun” sloganlarıyla yarıda kesildi.
Filistin destekçisi bir grup gösterici, “İsrail’e silah ambargosu” çağrısında bulunan pankartlar taşıyarak İsrail’in Gazze’ye saldırılarını protesto etti.
Dünyanın nerdeyse her yerinde hükümetleri baskı altına alan Filistin yanlısı göstericilerin eylemleri, Kanada gibi bazı ülkelerde sonuç verdi.
Ülkede önü alınamayan gösterilerin ve tepkilerin ardından Kanada Dışişleri Bakanı Melanie Joly, 11 Eylül’de İsrail’e silah satışı için 30 izni askıya aldıklarını ve Kanada yapımı mühimmatın İsrail ordusuna satışı için bir ABD şirketiyle yapılan sözleşmeyi iptal ettiklerini belirtti.
Hükümetlerin aksine Avrupalılardan Gazze’ye tam destek
Avrupa’da hükümetlerin İsrail yanlısı ya da İsrail ordusunun sivil ayrımı gözetmeksizin yaptığı saldırıları görmezden gelme tutumu kıta genelinde yüzbinleri sokaklara döktü.
Hükümetlerinin aksine barış, ateşkes ve sivillerin hayatlarının korunması çağrılarını yükselten Avrupalılar, kitlesel gösteriler tertip etti.
İsrail ve İsrail ile bağlantılı kurum ve kuruluşları hedef alan Filistin destekçileri, Fransa’nın başkenti Paris’te İsrailli silah firmalarının 17-21 Haziran tarihlerinde düzenlenen uluslararası Eurosatory Fuarı’na katılmalarını engelleme talebiyle gösteri yaptı.
Avusturya’nın başkenti Viyana’da “Büyük Felaket-Nekbe’nin” yıl dönümünde binlerce kişi İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarını protesto etmek için bir araya geldi.
Başkentin 10’uncu bölgesindeki Kültürler Meydanı’nda toplanan binlerce kişi, Filistin bayraklarının yanı sıra “Soykırıma hayır”, “Terörist İsrail” ve “Özgür Gazze” yazılı pankartlar taşıdı.
İngiltere’nin başkenti Londra’da ise 5 Nisan’da Londra’da binlerce kişi, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarını protesto ederek acil ateşkes çağrısında bulundu.
“Dünya Kudüs Günü” etkinlikleri kapsamında, İngiltere İçişleri Bakanlığı önünde toplanan göstericiler, ellerinde Filistin bayrakları ve İsrail karşıtı pankartlarla parlamentoya yürüdü.
Göstericiler, güzergah boyunca “İsrail’i boykot et”, “Gazze’de soykırım var”, “İsrail terör devleti” yazılı pankartlar taşıyarak “Filistin’e özgürlük”, “İsrail işgaline son ver” sloganları attı.
İsveç’in başkenti Stockholm’de 30 Mart’ta Gazze halkıyla dayanışma için Paskalya kutlamasını iptal eden yüzlerce kişi, Filistin’e destek gösterisi yaptı.
Almanya’nın başkenti Berlin’de de İsrail’in Filistin topraklarını işgal etmesi ve Gazze’ye yönelik saldırıları protesto edildi.
Filistin topraklarındaki İsrail işgaline karşı direnişin sembolü haline gelen 30 Mart Filistin Toprak Günü’nün 48. yıl dönümü dolayısıyla Hollanda’nın başkenti Amsterdam’da toplanan yüzlerce kişi, İsrail’in Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırıları protesto etti.
Hollanda’nın Utrecht kentindeki Vredenburg Meydanı’nda 17 Mart’ta İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarında yaşamını yitiren Filistinli çocuklara dikkati çekmek için yaklaşık 14 bin çocuk ayakkabısı sergilendi.
Öğrenciler, üniversitelerde Gazze nöbetine başladı
İsrail’in Gazze başta olmak üzere Filistin’e saldırıları artarak devam ederken üniversiteler, İsrail karşıtı gösterilerin odak noktaları olarak öne çıktı.
ABD’nin Columbia Üniversitesinde nisan ortalarında başlayan Filistin’e destek gösterileri sonucu dünyanın dört bir yanında öğrenciler, İsrail’in Gazze’ye saldırılarını protesto etmek amacıyla kampüslerinde toplandı.
Batı ülkelerindeki üniversite öğrencileri ise bu kapsamda okullarda Gazze nöbeti başlatırken üniversite yönetimlerini İsrail’in şiddet eylemlerini kınamaya ve ateşkes çağrısında bulunmaya davet etti.
Öğrenciler, İsrailli şirketlerden hizmet alınmaması ve bunlarla bağların koparılmasını isterken üniversite yönetimleri ise olayları güvenlik tedbirleriyle bastırmaya çalıştı.
Çok sayıda okulda polisin müdahalesi sonucu yüzlerce öğrencinin gözaltına alınmasına karşın gösterilerin büyüyerek diğer üniversitelere de yayılması İsrail saldırılarının dünya medyasında yer edinmesini sağladı.
ABD başta olmak üzere, bazı Batılı üniversitelerdeki yönetimler ise bir süre sonra öğrencilerin taleplerini karşılamak adına yapıcı adımlar atarak İsrail bağlantılı şirketler ve kurumlarla işbirliklerinin iptal edildiğini ve yeni işbirliklerinde öğrencilerin belirleyici olacağını duyurdu.
Yalnızca ABD’de 140 üniversitede öğrenciler Gazze’ye destek eylemleri yaparken Harvard Üniversitesi, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü, California Üniversitesi, Amsterdam Üniversitesi, Oxford Üniversitesi, Gent Üniversitesi, Cambridge Üniversitesi, Viyana Üniversitesi, Lozan Üniversitesi, Valensiya Üniversitesi, Almanya’nın başkenti Berlin’de bulunan Hür Üniversitesi, Brüksel Özgür Üniversitesi, Amsterdam Üniversitesi ve Cenevre Üniversitesi, öğrenci protestolarının öne çıktığı Batılı üniversiteler oldu.
Gösterilere destek veren bazı profesörler de üniversite yönetiminin İsrail ile işbirliğini sürdürme kararını kınayan açık mektuplar imzaladı.
Filistin destekçisi binlerce öğrenci gözaltına alındı
Öğrenci protestoları dünya geneline yayılırken bazı üniversite yönetimlerinin olayları güvenlik tedbirleriyle çözme girişimleri sonucu olaylar çıktı.
Öğrenciler kampüslere kamp kurarken üniversite yönetimlerinin davetiyle gelen polis ekiplerinin biber gazı dahil sert yöntemler kullandığı olaylar sonucu çok sayıda öğrenci gözaltına alındı.
7 Ekim 2023’ten sonra ABD’deki üniversitelerde Filistinli öğrencilere karşı başlayan “ifade özgürlüğü” engellemeleri tartışmalarını alevlendirirken ülke genelindeki diğer üniversitelere yayılan gösterilerde 3 bini aşkın kişinin gözaltına alındığı açıklandı.
California Üniversitesinin San Diego kampüsünde ise polisin Filistin destekçisi göstericilerin kamplarına müdahalesiyle 64 kişi gözaltına alınırken bunlardan bazılarına ise geçici uzaklaştırma cezası verildi.
AA
