Bosna Hersek’in doğusundaki Srebrenitsa’da 1995’te Sırplar tarafından gerçekleştirilen soykırımın yıl dönümü olan 11 Temmuz’da defnedilecek 14 kurbanın cenazelerini taşıyan konvoy, Potoçari’ye ulaştı.
Bosna Hersek’in doğusundaki Srebrenitsa’da 1995’te Sırp birliklerince yapılan soykırımda öldürülen ve 11 Temmuz’da düzenlenecek anma törenlerinin ardından defnedilecek 14 kurbanın cenazesi, başkent Saraybosna’dan Potoçari Anıt Mezarlığı’na uğurlandı.
Cenazelerin bulunduğu araçlar, sabah saatlerinde Bosna Hersek’in Visoko şehrinden hareket eden konvoyla Saraybosna’nın Mareşal Tito ve Mula Mustafe Baseskija caddelerinden geçti.
Cenazeleri taşıyan konvoy, geçen yıllarda olduğu gibi önce Bosna Hersek Cumhurbaşkanlığı binası önünde durdu. Devlet yetkilileri ve yüzlerce Saraybosnalı, 14 kurbanın cenazesini taşıyan araçlara çiçek bırakarak dua etti.
Saraybosna’dan ayrılmadan önce Öldürülen Çocuklar Anıtı ve Bosna’daki savaşta iki büyük katliamın yaşandığı Markale pazar yerinde de bir süre duran konvoy, Potoçari bölgesindeki anıt mezarlığına uğurlandı.
Cenazeler, 11 Temmuz’da defnedilecek
Bu akşam Srebrenitsa yakınlarındaki Potoçari bölgesine ulaşacak cenazeler, savaşta Birleşmiş Milletler (BM) bünyesinde görev yapan Hollandalı askerlerin üs olarak kullandığı eski akümülatör fabrikasına yerleştirilecek.
Potoçari Anıt Mezarlığı’na taşınacak tabutlar, 11 Temmuz’da kılınacak cenaze namazının ardından toprağa verilecek.
Bu yıl toprağa verilecek kurbanların en genci öldürüldüğünde 17 yaşında olan Beriz Mujic olurken, öldürüldüğünde 68 yaşında olan Hamed Salic de bu yıl toprağa verilecek en yaşlı soykırım kurbanı olarak kayıtlara geçti.
“Allah kimseye böyle bir acı yaşatmasın”
Sırp askerlerin en az 8 bin 372 Boşnak sivili acımasızca katlettiği soykırımda hayatını kaybeden 14 kurbanın yeşil çuhalara sarılı tabutları, Srebrenitsa yakınlarındaki Potoçari’de yakınları tarafından dualar ve gözyaşlarıyla karşılandı.
Cenazeler, savaşta Birleşmiş Milletler (BM) bünyesinde görev yapan Hollandalı askerlerin üs olarak kullandığı eski akümülatör fabrikasına yerleştirildi.
Kurbanların tabutları, eski fabrikada bekletildikten sonra yarın Potoçari Anıt Mezarlığı’na taşınacak.
Defnedilecek 14 kurban arasında bulunan Hajdin Mustafic’in tabutunu karşılayan akrabası Sefika Mustafic, birçok yakınını soykırımda kaybettiğini söyledi.
Daha önce iki oğlunu, kardeşini ve kayınbiraderini defnettiğini ve şimdi de kayınbiraderinin oğlu Hajdin Mustafic’i toprağa vereceğini belirten Mustafic, “Allah kimseye böyle bir acı yaşatmasın. İki yıl önce küçük oğlumu buldum ve onu başsız defnettim. Oğlumdan beni affetmesini istedim, ona ‘seni düğün yerine mezara gönderiyorum’ dedim.” ifadelerini kullandı.
Mustafic, ailesinden birçok kişinin cenazelerinin ise bulunamadığını dile getirdi.
Akrabası Midhat Basic’i defnedecek olan Esed Basic de yaşananları hala dün olmuş gibi hatırladığını belirtti.
Basic, “Bu kadar yıl bekledik, yas tuttuk ama şimdi bu an bizi o günlere geri götürüyor. Uzun zaman önce ayrıldık, günlerce onun yüzünü hatırlamaya çalıştım, ama hiç başaramadım. İki gün önce birisi bana onun bir resmini gösterdi, bir yerlerde bulmuşlar ve o anda sadece ağlamaya başladım. Ancak o zaman gözlerimin önünde onun yüzü vardı.” diye konuştu.
Bu arada, yarın Potoçari Anıt Mezarlığı’na taşınacak tabutlar, 11 Temmuz Perşembe günü kılınacak cenaze namazının ardından toprağa verilecek.
Srebrenitsa’da ne oldu?
Srebrenitsa’nın 11 Temmuz 1995’te Ratko Mladic komutasındaki Sırp birliklerince işgal edilmesinin ardından BM bünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil Boşnaklar, daha sonra Sırplara teslim edildi.
Kadın ve çocukların Boşnak askerlerin kontrolündeki bölgeye ulaşmasına izin veren Sırplar, en az 8 bin 372 Boşnak erkeği ormanlık alanlar, fabrikalar ve depolarda katlettikten sonra toplu mezarlara gömdü.
Lahey’deki Uluslararası Adalet Divanı, 2007’deki kararında, Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesinden (ICTY) gelen kanıtlar doğrultusunda, Srebrenitsa ve civarında yaşananları “soykırım” olarak nitelendirdi.
Savaşın ardından kayıpları bulmak için başlatılan çalışmalarda, toplu mezarlarda cesetlerine ulaşılan kurbanlar, kimlik tespitinin ardından her yıl 11 Temmuz’da Potoçari Anıt Mezarlığı’nda düzenlenen törenle toprağa veriliyor.
Potoçari Anıt Mezarlığı’nda şimdiye kadar 6 bin 751 kurban defnedilirken, 250 kurban ailelerin isteğiyle yerel mezarlıklarda toprağa verildi. Srebrenitsa Soykırımı’nda hayatını kaybeden ve cenazesine ulaşılamayan 1000’den fazla kişi bulunuyor.
Srebrenitsa Soykırımı kurbanlarından kemikleri bulunup, kimliği tespit edilenlerin cenazeleri, 77’si toplu mezar olmak üzere 150 farklı noktadan çıkarıldı.
Bu yılki anma törenlerinin ardından Potoçari Anıt Mezarlığı’na defnedilen soykırım kurbanlarının sayısı 6 bin 765 olacak.
AA