Bulgaristan Bağımsız Sendikalar Konfederasyonu KNSB nezdindeki Sosyal ve Sendikal Araştırmalar Enstitüsü tarafından son üç aylık dönemde ülkedeki gelir ve fiyat verilerine ilişkin açıklanan analizde belirtildiği üzere çalışan ve tek kişilik hanede yaşayan bir kişinin aylık geçimi için en az 1450 leva gerekirken ülkedeki hanelerin çoğundaki model olan üç kişilik ailenin asgari geçim tutarı 2616 leva olarak hesaplanıyor.
Bulgaristan’da çalışan herkes, yaklaşık 700 avroya tekabül eden tutarda gelir alan bir kişinin temel gıda maddeleri, elektrik, su ve yakıt gibi temel yaşam ihtiyaçlarını karşılayabileceğini kabul edecektir. Bununla birlikte gelir tutarı bu kadar olan kişinin eğitim, kültür, tatil ve seyahat lüksunun bulunmadığı da ortadadır.
Ancak ülkemizde çalışanların yüzde 65’lik bölümünün aldığı aylık gelir, 700 avronun altında kalıyor. Dahası da Ulusal Sigorta Enstitüsü NOİ verilerine göre Bulgaristan’da 800 bin kadar kişinin ortalama sigortalı geliri 1000 levanın (500 avronun) altındadır.
Enflasyona dair açıklanan son veriler göz önüne alındığında bu grupta yer alanların çalışan yoksul olarak değerlendirilmesi gerektiği kesindir. Ulusal İstatistik Kurumu NSİ verilerine göre ise Şubat ayından bu yana benzin, gaz ve dizel fiyatlarında zam izleniyor, ayrıca su da pahalılaşıyor. Son üç aylık analizde sebze, ayçiçeğiyağı, yumurta ve peynir gibi teme gıda ürünleri fiyatlarında sakinleşme olduğunu tespit eden sendika uzmanlarının öne sürdükleri esas sonuç, piyasada izlenen bazı olumlu eğilimlere rağmen 1450 leva tutarındaki temel yaşam gelirinin yılın başında 933 leva olarak belirlenen asgari ücrete yaklaşmasından uzak kalındığı yönündedir. Bu durumun özellikle diğer Avrupa devletleri ile karşılaştırma yapıldığında açıkça görüldüğünü belirten ekonomi uzmanı Lyuboslav Kostov, şöyle konuştu:
“Örneğin Bulgaristan’da çalışan bir kişi, Almanya’daki asgari ücret tutarını kazanmak için Ocak ayından 15 Nisan tarihine kadar çalışır. Lüksemburg ile kıyas yapacak olursak ise oradaki asgari aylık ücreti almak için ülkemizde Mayıs ayına kadar çalışmak gerekir. Bu mukayese Avrupa’daki ortalama gelir düzeyine ne kadar uzak kaldığımızı açıkça ortaya koymaktadır, oysa iş verimindeki fark o denli büyük değildir.
İş veriminin bizde iki kat düşük olduğu belirtilirken maaş farklı beş katı buluyor. Yani çarpıcı bir yaşam standartı farkı söz konusudur.”
Asgari ücretin artış temposu açısından bakıldığında da endişe verici bir tablo ile karşı karşıya geliyoruz. Ülkedeki asgari ücret tutarı, sigortalı gelir ortalamasının yarısı kadar olmak üzere 933 leva olurken KNSB, asgari maaşın asgari geçim gelirine münasip olmasını istiyor. “İkisi birbirine yakın olursa Bulgaristan’da çalışan kesimin menfaatlerinin korunması yönünde çalışıldığı ortada olacak” diyen Kostov, şöyle devam etti:
“Küçük tüketici sepeti olarak bilinen ve her hanenin olmazsa olmazı olan temel gıda maddelerinin fiyatları da diğer Avrupa ülkelerine göre bulunduğumuz yeri ortaya koyuyor. Bulgaristan’da asgari ücretle, sofranın olmazsa olmazı olan 20 temel gıda ürünü en çok 8 defa satın alınabilirken enflasyon oranının bize göre daha büyük olduğu komşu Romanya’da aynı ürünleri asgari maaşla 15 defa, Almanya’da ise 33 defa almak mümkündür”.
Hal böyle olunca KNSB, asgari geçim maaşının gerek üç aylık, gerekse de yıllık bazda artmaya devam etmesinde ısrar ediyor. Küçük tüketici sepetindeki enflasyonun yılın ilk çeyreğinde yüzde 4 küsur arttığını tespit eden sendika uzmanları, aynı dönem için maaşlara zam getirilmesi talebini öne sürüyorlar.
Kaynak: bnr
