Birleşmiş Milletler (BM) Konut Hakkı Özel Raportörü Balakrishnan Rajagopal, İsrail’in yoğun saldırıları altındaki Gazze’de yıkımın emsalsiz olduğunu ve burada yaşananların soykırım eylemlerine dönüştüğünü belirtti.
BM İnsan Hakları Konseyinin 55. oturumuna katılmak üzere Cenevre’de bulunan Rajagopal, Gazze’de yaşanan yıkım ve İsrail’in Filistin halkı üzerindeki uygulamalarına ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Rajagopal, Uluslararası Adalet Divanının (UAD) 26 Ocak’ta İsrail’e yönelik aldığı ihtiyati tedbir kararlarının ardından İsrail’in yaptıklarını “her anlamda düzene karşı gelmek” olarak niteleyerek, UAD’nin, İsrail’in özellikle soykırım suçu teşkil edebilecek eylemlerde bulunmamasına hükmettiğini söyledi.
“İsrail bunu (UAD’nin emirlerine uymak) yapmaktan çok uzak. Daha fazla öldürme, yıkım ve özellikle uluslararası hukukun ihlali anlamına gelen, belirli hedefleri olan saldırılar gerçekleştiriyor.” diyen Rajagopal, diğer BM özel raportörleriyle ortak, İsrail’in yaptıklarının “soykırım anlamına geldiğini” belirten açıklamalar yaptıklarının altını çizdi.
Bu sonuca varmalarının kolay olmadığını da vurgulayan Rajagopal, Ekim 2023’te yaptıkları açıklamada “soykırım riskinin var olduğunu” söylediklerini anımsattı.
Rajagopal, ilerleyen aylarda İsrail’in neden olduğu ölüm ve yıkımın yanı sıra yetkililerden gelen açıklamaların, İsrail’in niyetini açıkça ortaya koyduğunu dile getirdi.
BM Raportörü Rajagopal, “Ne yazık ki bazı rutin savaş hukuku ihlallerinin işlendiği silahlı çatışma olarak başlayan olayın giderek insanlığa karşı suçlar ve şimdi de soykırım eylemlerine dönüştüğüne şüphe yok.” değerlendirmesinde bulundu.
Gazze’deki yıkımın, yakın zamandaki diğer çatışmalarla kıyaslandığında “emsalsiz” olduğunu vurgulayan Rajagopal, buna Suriye’nin Halep, Ukrayna’nın Mariupol ve tarihteki diğer örneklerde yıkılan şehirlerin de dahil olduğunun altını çizdi.
“Tüm sivil altyapı yok edildi”
Rajagopal, “Gazze genelindeki evlerin yüzde 70’inden fazlası, Gazze’nin kuzeyindekilerin ise 80’inden fazlası imha edildi. Tüm sivil altyapı yok edildi.” dedi.
Okul, hastane ve yollar dahil tüm altyapının yeniden inşasının çok büyük bir bedeli ve zahmeti olacağına işaret eden Rajagopal, bunun için milyarlarca dolar kaynağın harcanması gerektiğini kaydetti.
Rajagopal, “Yeniden inşa sürecinin başlaması için barışçıl bir siyasi atmosfer olması gerekiyor. Bu olmadan yeniden inşa mümkün olmayacak. Ateşkesin ardından kalıcı barışa geçiş tesis edilmedikçe böyle bir durumun hakim olmasını bekleyemeyiz.” diye konuştu.
Geçen haftadan bu yana ülkelerin Gazze’ye yönelik havadan yardım indirmesini de değerlendiren Rajagopal, “İnsani yardım kuruluşları ve sahada BM tarafından yönlendirilen diğer yardım kuruluşlarından edindiğim bilgiye göre, bu yardımlar çok az ve etkisiz. Bunlar, Gazze halkının gerçek ihtiyaçlarını karşılamaya yetmiyor.” ifadesini kullandı.
Rajagopal, Gazze’ye gerekli yardımların ulaştırılmamasını “insanlığın ciddi başarısızlığı” olarak niteledi.
AA
