Ne yazık ki tarihi yapılarımız geçmişte olduğu gibi bugün de tehlike altındadır. Tarihi yapılara bitişik yapılan betonarme binalar risk teşkil etmektedir. Bunların hepsi de kaçak binalardan oluşmaktadır. Bu bağlamda tarihi süreç içinde yaşanan gelişmelerle beraber günümüze kadar gelebilen tarihi binaların iyi durumda olanları dışında iyi olmayan ve gerektiği gibi muamele göremeyenlerin de olduğunu görüyoruz. Bu eserlerin çoğunun doğu Makedonya bölgesinde yer aldıklarını hatırlatmak yeridir. Gerektiği gibi davranılmayan tarihi binalara özellikle Osmanlı dönemi yapılarına gereken hassasiyetin gösterilmediği görülmektedir. Bu belkide oranın demografik yapısıyla açıklanabilir.
Farkına varmalıyız
Araştırma yapmak için bulunduğum Koçana şehrinde bazı olumsuz gözlemlerim olmuştu. Burada bulunan saat kulesi evin içinde yer almaktaydı. Yapı evin bahçesinde sembolik olarak durmaktaydı. Dehşet içinde kaldığım bir görüntü olmuştu. Aynı şekilde bakımsızlıktan kötü durumdaydı. Bu duruma yetkililerin en kısa zamanda müdahale etmeleri gerekmektedir. Tarihi yapıya bitişik bulunan yapılardan arındırılması gerekmektedir. Koçana şehrinde iki kuleden biri olarak günümüze gelen saat kulesinin akıbeti diğeri gibi iyi olmamıştır. Bu hassasiyetin saat kulesine de gösterilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde böyle giderse ömrü çok uzun olmaz.
Diğer bir taraftan İştip saat kulesi de aynı şekilde zamana meydan okuyan önemli eserlerimizdendir. İlk gördüğümde yapıya neredeyse uzun zamandan beri girilmemişti, yapının iç kısmı kötü durumdaydı. Bu bağlamda yapıya uzun zamandan sonra girilmesini sağlamıştım
Neler yapılmalı?
Mesela hiç değilse arada bir tarihi binaların var olduklarını göz önünde bulundurarak ziyaret edilirse onların sürdürülebilirlikleri açısından katkı sağlamış oluruz. Yani tarihi anıtlarımızı unutmayalım onlarla beraber yaşayalım. Aynı şekilde tarihi mirasımızın sonraki nesillere aktarımını istiyorsak, onarım ve güçlendirme çalışmalarını gerçekleştirmeliyiz. Tabi yapılacak çalışmalar uzman kişiler tarafından yönetilmelidir.
Hal böyleyken bende bu yazıyı yazma gerekliliğini hissettim. Bu faslın artık giderilmesi umuduyla…