Önceki yazımızda göç sorunları üzerinde durmuştum, şimdi ise gün geçtikçe ilerleyen beyin göçüyle karşılaşan Kuzey Makedonya Cumhuriyeti’nde, göçün ne şekilde ilerlediği konusu üzerine duracağım. Yazdığım bir makalede, ülkemizde son yıllarda dikkat çeken bir beyin göçün yaşandığını gördüm ve bunun önemli olduğunu düşünerek sizlerle paylaşmak istedim.
Beyin göçü genel anlamıyla “gelişmekte olan ülkelerden, gelişmiş bir ülkeye yönelik eğitim öğretim ya da çalışma amacıyla giden ve sadece endüstrileşmiş ülkelerin ev sahibi olarak faydalandıkları tek yönlü hareket” olarak söylenebilir. Genellikle beyin göçü aynı şekilde emek göçüyle beraber gelişmiş ülkeler için olumlu sonuçlar doğururken, göç veren ülkeler için ise kalkınma çabalarını sekteye uğratmaktadır. Gelişmiş ülkelere olan bu göç akımlarını tetikleyen nedenler arasında düşük gelir, gelecek endişesi, iş bulamama endişesi ve meslek kıtlığı yer alır.
Yugoslavya döneminde Makedonya Cumhuriyeti göç alan bir ülke durumundaydı ve ülke ekonomisi iyi durumda olduğu için genç nüfus ülke topraklarındaydı. Yugoslavya dağıldıktan sonraki süreçte ise Makedonya’da başlayan ekonomik bunalım ve sıkıntılar sonucunda yüksek vasıflı kişilerin yurt dışına göçleri başlamıştır. Kuzey Makedonya’dan yurt dışına olan göçlerin en çok olanını Avrupa ülkelerin üstlendikleri görülmektedir. Güçlü bir genç nüfus potansiyeli bulunan ülkede, hızla artan bu göçlerden etkilenenler arasında en çok gençler bulunmaktadır.
Kuzey Makedonya’nın son yirmi yılda yoğun beyin göçü ile karşı karşıya kaldığını görüyoruz. Beyin göçünün en önemli nedenlerinden biri olarak artan işsizlik, yolsuzluk ve gençlerin iş bulma sıkıntısının olması yani insan kayırmanın olması veya rüşvet teklif etmeleri gerektiği vurgusu yapılmaktadır. Burada ise en önemli görev Kuzey Makedonya’daki yetkililere düşmektedir. Eğer bu duruma bir önlem alınmazsa ilerleyen yıllarda çok sayıda kişinin ülkeden göç edeceği kaçınılmaz bir gerçeklik olarak karşımızda durmaktadır.
Beyin göçü sorunu evrensel bir sorundur, ekonomisi zayıf diğer ülkelerin de sorunudur. Her ne kadar bu sorun tüm dünyanın ortak bir gündemi olsa da sorun gelişmekte olan küçük ülkeleri daha büyük oranda etkilemektedir bu da Kuzey Makedonya dahil bu ülkelerin daha acil ve hızlı çözümler üretmelerini gerektirmektedir.
