Kosovalı diplomatlar, Sırbistan’ın Kosova’yı tanımayı geri çektiğini iddia ettiği ülkelerdeki meslektaşlarıyla görüşmelerini yoğunlaştırdı.
Ocak ayı başında Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić, dokuz ülkenin Kosova’yı tanımaktan vazgeçtiğini ve hangi ülke olduğunu belirtmeden onuncu bir ülkeyi, tanımayı geri çekmesi kararını almasını beklediklerini iddia etti.
Vučić,, Somali, Burkina Faso, Gabon, Eswatini, Libya, Gine, Antigua ve Barbuda, Saint Lucia ve Maldivler’in Kosova’yı tanıma kararını geri çekme kararını aldıklarını söyledi.
Dün, Togo Dışişleri Bakanı Belgrad’da ülkesinin Kosova’yı tanımasını geri çektiğini açıkladı. Vučić’in Kosova’nın tanınmaması iddiasında onuncu ülke olarak Togo’dan söz edip etmediği belli değil.
Kosova Dışişleri ve Diaspora Bakanı Donika Gërvalla, Kosova’nın Togo tarafından tanınmasının “2019’da gerçekleştiğini” açıkladı.
Togo dışında Dışişleri Bakanlığı da Sırbistan’ın bu iddialarını resmi bir yanıtla yalanladı. Kosovalı yetkililer, Sırp liderin iddialarını çürütme çabaları kapsamında Vučić’in sunduğu listede yer alan bazı ülkelerin temsilcileriyle yaptıkları görüşmeleri de kamuoyuna açıkladı.
Kosova büyükelçileri hangi ülkelerle görüştü?
Vučić’in açıklamasından 6 gün sonra, 10 Ocak’ta Kosova’nın Ankara Büyükelçisi Agon Vrenezi, Somalili mevkidaşı Jama Abdullahi Mohamed ile bir araya geldi.
Ankara’daki Kosova Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamaya göre, iki diplomat, devletler arasındaki işbirliği olanaklarını görüştü.
Ancak bu görüşmeyi Somali tarafı, sosyal ağlardaki hesaplarda veya Türkiye’deki Büyükelçiliğinin internet sitesinde göstermemeyi tercih etti.
Kosova Dışişleri ve Diaspora Bakanlığı verilerine göre Somali, 19 Mayıs 2010’da Kosova’yı tanıdı.
11 Ocak’ta Kosova’nın Brüksel Büyükelçisi Agron Bajrami, Libya’nın Belçika Büyükelçisi Amel Jerary ile görüştüğünü duyurdu.
Bajrami, Twitter’da kendisinin ve Jerary’nin “iyi ve anlayışlı bir görüşme” yaptıklarını ve ilgili iki ülkedeki durum ve “hem Batı Balkanlar’da hem de Libya’da istikrar, barış için demokrasinin” önemi hakkında görüş alışverişinde bulunduklarını yazdı.
Bajrami, “Kosova-Libya ilişkilerini derinleştirme konusunda anlaştık” diye belirtti.
Ancak Jerary, Bajram ile görüşmesini Twitter hesabında herkese açık hale getirmedi.
Kosova Dışişleri ve Diaspora Bakanlığı, Libya’nın 25 Eylül 2013’te Kosova’nın bağımsızlığını tanıdığını hatırlattı.
Aynı gün Kosova’nın Kanada Büyükelçisi Adriatik Kryeziu, Kanada’daki Gabon Büyükelçiliği Sorumlusu Engone Rosine Epose Oliveira’nın Twitter’da yaptığı bir haberde yer aldı.
Vučić’in, Gabon’un Kosova’yı tanımasını geri çektiği yönündeki iddiasına rağmen Kryeziu, mevkidaşı ile “mevcut ikili ilişkiler ve gelecekteki işbirliğini” görüştüklerini söyledi.
Orta Afrika’da bir ülke olan Gabon, 15 Eylül 2011’de Kosova’nın bağımsızlığını tanıdı. Bu ülkenin Kanada’daki büyükelçiliği, maslahatgüzarlarının Büyükelçi Kryeziu ile bu kurumdaki görüşmelerini yansıtmadı.
Bu arada ABD’deki Kosova Başkonsolosluğu başkanı Blerim Reka, Birleşmiş Milletler Maldivler Daimi Temsilcisi ile bir araya geldi.
Reka, 12 Ocak’ta, Maldivler büyükelçisi Thimeeza Hussain ile “mükemmel ikili ilişkileri” yeniden teyit ettiğini, sosyal medya hesabı üzerinden duyurdu.
13 Ocak’ta Kosova’nın Japonya Büyükelçisi Sabri Kiçmari’nin Japonya’daki Maldivler Büyükelçiliğini ziyaret ettiği açıklandı.
Görüşmeden bir fotoğrafın eşlik ettiği gönderide, “Maldivler ile Kosova arasındaki ikili ve çok taraflı bağları güçlendirmenin ve işbirliği alanlarını güçlendirmenin yollarını konuştuk.” denildi.
Hint Okyanusu’nda bir devlet olan Maldivler, Kosova’nın bağımsızlığını 19 Şubat 2009’da tanıdı.
Kosovalı diplomatlar, Sırbistan’ın Kosova’yı tanımasını geri çektiğini iddia ettiği başka bir ülkenin temsilcileriyle de bir araya geldiler. Afrika kıtasında yer alan eski adı Svaziland olan Esvatin söz konusu.
Kosova’nın Birleşik Krallık Büyükelçisi İlir Kapiti, 12 Ocak’ta bu ülkedeki Londra’daki büyükelçiliğini ziyaret etti.
Kapiti, Londra’da bu ülkenin yüksek komiseri Thandazile P. Mbuyisa ile görüştükten sonra, “Dünya olaylarını tartışmak bir zevkti ve ekonomik fırsatları keşfederek Kosova ile Esvatin arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesini memnuniyetle karşılıyoruz” dedi.
Sırbistan’ın, Kosova’nın tanınmaması kampanyası
Kosova’nın 17 Şubat 2008’de bağımsızlığını ilan etmesinden bu yana , Sırbistan birçok ülkeyi Kosova’yı tanımamaya veya tanımayı geri çekmeye ikna etmeye çalıştı.
Sırbistan’ın sık sık tanımanın geri çekildiğini duyurmasına rağmen, uzmanlar uluslararası normlara ve uluslararası hukuka göre tanımanın geri alınamayacağını belirtiyor.
Sırbistan, 2017’den beri tanımama kampanyası başlattı. Bu arada, bağımsızlıktan bu yana, Kosova’nın uluslararası örgütlere ve mekanizmalara katılmasını engellemeye çalıştı.
Daha önce Sırbistan, Kosova’nın aşağıdaki ülkeler tarafından tanıma kararının geri alındığını iddia etmişti: Sao Tome ve Principe, Surinam, Gine Bissau, Burundi, Liberya, Papua Yeni Gine, Lesotho, Dominika Topluluğu, Grenada, Komorlar Birliği, Solomon Adaları , Madagaskar, Palau, Togo, Orta Afrika Cumhuriyeti, Gana, Sierra Leone ve Nauru.
Washington Anlaşması
2020’de Beyaz Saray’da Kosova ve Sırbistan, ekonomik normalleşme için bir anlaşmaya vardılar, ancak bu anlaşma diplomasi dahil birçok alanı kapsıyordu.
Anlaşmaya göre Sırbistan, Kosova’nın bağımsızlığını tanıma kampanyasını durdurma konusunda bir yıllık bir moratoryum kabul ederken, Kosova bu süre içinde uluslararası örgüt ve mekanizmalara üyelik başvurusunda bulunmamayı kabul etti.
Bu moratoryumun süresi dolmuş olmasına rağmen ABD, tarafları anlaşmaya saygı duymalarına çağırdı.
Bu anlaşma çerçevesinde Kosova, İsrail’in tarafından tanındı.
Kosovaport
