Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Kosova ile Sırbistan arasındaki gerilimin düşürülmesi çağrısını yineleyerek, aksi halde iki ülkenin AB üyeliği yolunun tehlikeye gireceğini belirtti.
Borrell‘in ofisinden yapılan yazılı açıklamaya göre, Yüksek Temsilci, Fransa’nın başkenti Paris’teki Barış Forumu marjında Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ve Kosova Başbakanı Albin Kurti ile ayrı ayrı görüştü.
Kosova ile Sırbistan arasındaki ilişkilerdeki kritik sorunlar ele alınırken, görüşmeler sahada barış ve istikrarı korumaya odaklandı.
AB Özel Temsilcisi Miroslav Lajcak’ın eşlik ettiği Borrell, tarafların uzlaşmaya hazır olduklarını göstermeleri ve Diyalog taahhütlerini yerine getirmeleri gerektiğini söyledi.
Borrell, iki ülke arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi gerekliliğini vurgulayarak, bunun iki ülkenin AB üyeliği yolunda ilerlemesi için kilit bir faktör olduğunu dile getirdi.
Tek taraflı eylemlerden ve kışkırtıcı söylemlerden kaçınmanın öneminin altını çizen Borrell, “Yükümlülükleri hızlı bir şekilde yerine getirememek ve gerilimi düşürmemek, öncelikle Kosova ve Sırbistan’daki insanlar üzerinde, her iki tarafın Avrupa geleceği ile Avrupalı ve uluslararası ortaklar nezdindeki güvenilirlikleri için zararlı sonuçlar doğuracaktır.” ifadelerini kullandı.
Açıklamada şunlar kaydedildi:
“Kosovalı Sırplar derhal Kosova kurumlarına dönmeli ve görevlerine devam etmeli. Kosova, plakalar üzerindeki eylemlerini geçmiş Diyalog anlaşmalarıyla uyumlu hale getirmeli ve daha fazla gecikme olmaksızın Sırp çoğunluklu belediyeler birliğinin kurulmasına ilişkin müzakereleri başlatmalıdır. Diyalog kapsamında alınan bu yükümlülükler geçerli ve bağlayıcı olmaya devam etmektedir.”
Borrell’in ofisinden daha önce yapılan açıklamada da “Son zamanlarda yaşanan gelişmeler, Belgrad ile Priştine arasında AB tarafından kolaylaştırılan diyalog kapsamında yıllardır süren sıkı çalışmayı ve elde edilen başarıları riske atıyor ve bölge ile ötesindeki güvenliği engelliyor.” ifadeleri kullanılmıştı.
Kosova-Sırbistan gerginliği
Kosova hükümeti, temmuz sonunda Sırbistan’a mütekabiliyet ilkesi doğrultusunda “Sırbistan kimlik kartlarıyla Kosova’ya giriş/çıkış yapanlara geçici beyan formları verilmesi” ve “Sırp makamlarınca Kosova’daki Sırplara verilen araç plakalarının ‘RKS’ (Kosova Cumhuriyeti) plakalarına dönüştürülmesi” ile ilgili kararların yürürlüğe gireceğini duyurmuştu.
Kosova’daki Sırplar, buna tepki göstererek ülkenin kuzeyindeki sınır geçişlerini kapatmış ve ülkede gerilim artmıştı.
Kosova hükümeti, daha sonra Sırbistan ile sınır kapılarına giden yollara konulan tüm barikatların kaldırılması şartıyla krize neden olan uygulamayı 1 Eylül’e erteleme kararı almıştı.
Kosova tarafı, son olarak “yasa dışı” olarak nitelendirdikleri araç plakalarının yeniden tescil sürecinin Nisan 2023’e ertelendiğini, bu araçların sahiplerine önce uyarıda bulunulacağını, ardından ceza verileceğini ve son olarak test plakalarının yerleştirileceğini bildirmişti.
AA