Yunanistan’da patlak veren dinleme skandalında kullanıldığı belirtilen “Predator” isimli casus yazılıma bir dönem ev sahipliği yapan Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nde (GKRY) tartışmalar büyüyor.
Rum basınında yer alan habere göre, Yunanistan’da muhalefet partisi lideri, milletvekili ve bir gazetecinin Predator casus yazılımı aracılığıyla dinlenmesi ve konunun İnsan Hakları İzleme Örgütü ve Avrupa Birliği Komisyonu’nun da gündemine gelmesi, GKRY’de gündeme oturdu.
Rum basını, konuya geniş yer ayırmaya devam ederken Avrupa Parlamentosu’nun (AP) kurduğu ve araştırmacılardan oluşturulan özel birimin Yunanistan’a gönderilmesinin beklendiği ve bunun GKRY’ye de gitmesinin olası olduğu belirtildi.
Konunun, Rum kesiminde yatırım yapılması karşılığında verilen, birçok suça karışmış kişinin aldığı ve daha sonra iptal edilen “altın pasaport” programı olarak da bilinen konuyla birçok ortak özelliği olduğunun görüldüğü de belirtildi.
Haberlerde, Intellexa şirketinin kurucusu İsrailli eski ajan Tal Dilian’ın, GKRY’deki dinleme skandalı neticesinde ele geçirilen “casus van (kamyonet) ” davasında suçlandığını ancak aleyhindeki cezai kovuşturmanın askıya alındığı hatırlatıldı.
Rum kesimi de Predator’a ev sahipliği yaptı
Kuzey Makedonya’da kurulan ve İsrail’de de şirket varlığı bulunan Cytrox firması tarafından geliştirilen Predator, daha sonra GKRY’de faaliyet gösteren WiSpear firmasınca satın alındı.
Özel görüşmeleri yasa dışı dinlediği için GKRY yetkilileri tarafından para cezasına çarptırılan ve daha sonra ismi Passitora Ltd olarak değişen firma, merkezi GKRY olarak bilinen ancak daha sonra Yunanistan üzerinden faaliyet gösterdiği anlaşılan Intellexa grubunun bir parçası olarak çalışıyor.
Predator’un, İsrailli yazılım firması NSO tarafından geliştirilen ve 45 ülkede kullanıldığı belirlenen Pegasus isimli casus yazılımı örnek alarak tasarlandığı belirtiliyor.
Birçok casus yazılım gibi Predator, akıllı telefonlara e-posta veya kısa mesaj üzerinden yollanan bağlantıların tıklanmasıyla cihaza sızıyor.
Bağlantıyı tıklayan kişi, internet üzerinden gizlice ayrı bir bağlantıya yönlendirilerek Predator’u habersizce telefonuna yüklüyor. Cihazda yüklenmiş görünmeyen Predator üzerinden telefonun arama kayıtları dahil birçok bilgisine erişilebiliyor.
Rum siyasiler, “casusluk ekipmanlarına sahip olduğu” gerekçesiyle suçlandı
GKRY’de, Demokratik Seferberlik Partisinin (DİSİ) Başkanı Averof Neofitu’nun, Tal Dilian’ın ortağı olan Shakak Avni ile ilişkileri olduğu ve DİSİ’nin Avni’den güvenlik sistemleri aldığını kabul ettiği haberlerde yer aldı.
Sosyal Demokrat Hareketi’nin (EDEK) AP’deki eski milletvekillerinden Dimitris Papadakis’in ise GKRY’deki siyasi partilerin casusluk ekipmanlarına sahip olduğu, kendisinin ise dinlendiği imasında bulunduğu da aktarıldı.
Rum Başsavcı yardımcısının kardeşinin ise 2010’de Şirketler Mukayyitliğine kaydettirilip daha sonra kapanan ve Shakak Avni’ye ait olan bir şirketin ortağı olduğu da anımsatıldı.
Rum polisi ve hükümetinin, Tal Dilian’ın ortağı olan Avni ile yakın ilişkilerinin olduğunu kanıtlayan belgelerin bulunduğunu yazdı.
Avrupa Parlamentosu’un (AP), “Pegasus” veya benzer yazılımlar kullanılan dinlemeleri araştıran raportörü Hollandalı Avrupa Milletvekili Sophia In’t Veld, Kathimerini Gazetesi’ne yaptığı açıklamada, AP komiserleri de dahil Avrupa’da yapılan yasa dışı dinlemelerle ilgili işitilenlerin “Watergate” skandalı olma potansiyeline sahip olduğuna dikkati çekti.
AP komiseri araştırma komitesinin bugüne kadar yaptığı çalışmalarda, birçok defa GKRY’nin, bu tür yazılımlar üreten şirketlere “gizlenme alanı ve AB piyasasına satış için olası başlama noktası olarak ortaya çıktığını” söyleyen Veld, “Ulusal güvenliğin ardına saklanamazlar. Keza bu mesele GKRY’nin posta kutusu, aktarma istasyonu olarak kullanılması meselesidir. Ulusal güvenlik değil ticaret söz konusudur.” dedi.
Veld, Kıbrıs Rum kesiminden, şüpheli yazılım piyasasındaki rolü konusunda şeffaf olmasını beklediklerini kaydetti.
Yunanistan’da dinleme skandalı
Yunanistan Ulusal İstihbarat Teşkilatının (EYP), PASOK lideri ve Avrupa Parlamentosu Milletvekili Nikos Andrulakis ile Yunan gazeteci Thanasis Koukakis’in telefonlarını “Predator”la dinlediği ortaya çıkmıştı.
Bunun üzerine EYP Başkanı Panagiotis Kontoleon, “bilgi toplama sürecindeki dikkatsizlik” gerekçesiyle Miçotakis’in “sağ kolu” ve yeğeni olan Başbakanlık Genel Sekreteri Grigoris Dimitriadis ise söz konusu casus yazılım şirketiyle ticari bağlantıları olduğu yönündeki iddialar üzerine istifa etmişti.
Miçotakis, konuya ilişkin “Yanlıştı. Bilgim yoktu, eğer olsaydı buna asla izin vermezdim.” açıklamasını yapmıştı. EYP’nin güçsüz olmasını isteyen çok sayıda düşmanlarının olduğu ileri süren Miçotakis, “Yunanistan dışında bazı karanlık güçler, ülkede herhangi bir istikrarsızlık planı üzerinde çalışıyorlarsa, Yunanistan’ın güçlü olduğunu bilmeliler.” diye konuşmuştu.
Yunanistan’da muhalefet partisi PASOK’un lideri ve Avrupa Parlamentosu Milletvekili Nikos Andrulakis ve gazeteci Thanasis Koukakis’in telefonunun Ulusal İstihbarat Teşkilatı (EYP) tarafından dinlenmesine ilişkin skandal ortaya çıkmıştı.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, “Predator”la telefon dinleme olaylarına ilişkin devam eden soruşturmalar hakkında Yunanistan’dan bilgi talebinde bulunmuştu.
“Casus kamyonet” skandalı
Kıbrıs Rum kesiminde “casus kamyonet” skandalı 2019’da patlak vermişti.
“WiSpear” isimli şirketin ürettiği özel telefon görüşmelerini dinleme kabiliyetine sahip elektronik dinleme mekanizmalardan birini kamyonet tipi bir araca, diğerlerini de bavullara monte etmişti.
Rum polisinin araştırmasında, Larnaka Havaalanı’nda üç noktaya monte ettiği şirket sunucusuna bağlı antenlerle wifi erişim noktası oluşturan şirketin, gerek şirket binasında gerek kamyonet tipi araçta kurulu izleme sistemleri bulunduğu saptanmıştı.
Rum Ağır Ceza mahkemesi ise şirket yetkililerinden birinin basına verdiği röportajın Rum kesiminde yayımlanmasıyla soruşturma başlatmış ve şirketi özel telefon konuşmalarını dinleme, buna olanak tanıyan elektronik verileri çalma da dahil 42 suçlamadan 76 bin avro cezaya (Şubat 2022’de) çarptırmıştı.
AA
