Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt’in, seçim yasasını siyasilerin rızasını almadan “dayatacağını” açıklaması beklenen resmi konuşma bugün olmadı.
Schmidt’in, 2 Ekim’de yapılacak seçim öncesi Bosna Hersek’te gerçekleşemeyen seçim yasası reformunu kendi üzerine aldığı ve sahip olduğu “Bonn yetkileri” sayesinde bu yasayı dayatacağı iddialarının bugün yapılacak resmi açıklamayla gerçeğe dönüşmesi bekleniyordu.
Yerel medyada yer alan bilgilerde, Schmidt’in bugün sessizliğini bozarak bir açıklama yapacağı ifade edilirken, beklenenin tersine günlerdir gündemi meşgul eden seçim yasası iddiası aynı yerinde kalmaya devam etti.
– Yeni seçim yasası Boşnakların haklarını elinden alıyor
İddiaların krize dönüştüğü Bosna Hersek’teki yeni seçim yasasına göre, 2013’teki son nüfus sayımı baz alınarak ülkedeki iki entiteden biri olan Bosna Hersek Federasyonu’ndaki (FBIH) herhangi bir kantonda bir etnik grup toplam entite nüfusunun yüzde 3’ünün altında ise o kantondan FBIH Halklar Meclisine milletvekili seçilemeyecek.
Mevcut durumda her 10 kantonun bir Boşnak, bir Sırp ve bir de Hırvat üye çıkarma hakkı bulunurken, yeni düzenlemeyle bir kantondaki Boşnak, Sırp ya da Hırvat nüfusu yüzde 3’ün altında ise o kantondan o etnik gruba ait temsilci olmayacak.
Bosna Hersek’te 2013’teki son nüfus sayımı verilerine göre, FBIH’te Boşnakların oranı yüzde 70’in üzerinde olarak ifade edildi.
Schmidt’in “dayatmaya” hazırlandığı iddia edilen yeni yasa ise yüzde 22 nüfusa sahip Hırvatların, entitedeki neredeyse tüm kontrolü ele geçirmesini öngörüyor.
Hırvatların işine yarayan ancak Boşnakların haklarını elinden alan bu seçim yasasını “dayatılacağı” iddiaları Boşnakların büyük tepkisini toplarken, başkent Saraybosna’da yasaya karşı çıkan binlerce kişi protesto düzenledi.
– Bosna Hersek’te seçim yasası reformu talebi
Bosna Hersek’te 1992-1995’te yaşanan savaşı sonlandıran Dayton Barış Antlaşması gereği ülkede Boşnak, Hırvat ve Sırp üç kurucu halk bulunuyor.
Cumhurbaşkanlığının biri Boşnak diğeri Hırvat halkından olmak üzere iki üyesi, ülkenin iki entitesinden biri olan Bosna Hersek Federasyonu’ndaki vatandaşlar tarafından, üçüncü üye ise Sırp Cumhuriyeti entitesinde yaşayan vatandaşlar tarafından seçiliyor.
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Hırvat Üyesi Zeljko Komsic’e karşı kaybeden Hırvat Demokrat Birliği Bosna Hersek (HDZ BIH) lideri Dragan Covic, Komsic’in Bosna Hersek Federasyonu’ndaki Boşnakların oylarıyla seçildiğini iddia ederek ülkede yeni bir seçim yasası reformu talebinde bulunmuştu.
Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da, Avrupa Birliği (AB) delegasyonu eşliğinde başlatılan seçim yasası reformu müzakereleri, Boşnak ve Hırvat partileri arasında uzlaşı sağlanamadığı için sonuç alınamadan sona ermişti.
AA