ABD, geçen hafta sonu Bosna Hersek’in Sırp Cumhuriyeti entitesinde düzenlenen provokatif eylemlere katılanların cezalandırılması çağrısında bulundu.
ABD’nin Saraybosna Büyükelçiliğinden yapılan açıklamada, “ABD, geçtiğimiz günlerde Sırp Cumhuriyeti’nde yaşanan huzur bozucu ve savaş suçlularının yüceltilmesine yönelik eylemlerden oldukça rahatsız. Yetkililer bu konuyla ilgili soruşturma başlatmalı.” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, Bosna Hersek hükümetinin, Bosna Savaşı sırasında evlerini terk edip, savaştan sonra geri dönen ve azınlık duruma düşen vatandaşların güvenliğini sağlaması gerektiği belirtildi ve Dayton Barış Anlaşması’na uyulmasının önemine dikkat çekildi.
Bosna Hersek’te Banja Luka şehrinde anayasaya aykırı olmasına rağmen “9 Ocak Sırp Cumhuriyeti Günü” kutlamaları yapılmıştı.
Kutlamalara, Dodik’in yanı sıra Sırp Cumhuriyeti Başkanı Zeljka Cvijanovic, Sırp Cumhuriyeti emniyetinin 800 mensubu, Sırbistan Meclis Başkanı Ivica Dacic, Sırbistan Başbakanı Ana Brbanic, Rusya Büyükelçisi İgor Kalbuhov ve aşırı sağcı Fransız milletvekilleri dahil 2 bin 700 kişi katılmıştı.
Bosna Hersek’in başta Gacko, Foça, Prijedor, Brçko ve Janja olmak üzere birçok şehrinde Boşnak ve Sırp olmayanlara yönelik hakaretler de içeren provokasyonlar yaşanmıştı.
Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi, 2015 yılında dönemin Devlet Başkanlığı Konseyi üyesi Bakir İzetbegovic’in talebi üzerine “Sırp Cumhuriyeti” gününü “anayasaya aykırı” ilan etmişti.
Karar üzerine Sırp Cumhuriyeti Halk Meclisi, “9 Ocak Sırp Cumhuriyeti Günü”nün tanınması için 25 Eylül 2016’da referandum düzenlemiş, ancak Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi bu referandumu tanımamış ve söz konusu günün kutlanmasına yönelik eylemlere yasak getirmişti.
Olayların ardından, Bosna Hersek Dışişleri Bakanı Bisera Turkovic, Banya Luka’da yasa dışı biçimde kutlanan “9 Ocak Sırp Cumhuriyeti Günü” programına temsilci gönderen Rusya, Çin ve Sırbistan’a diplomatik nota verildiğini açıklamıştı.
AA
