Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt, Sırp Cumhuriyeti Entite Meclisi’nde yapılan oturumda alınan kararların Dayton Barış Anlaşması’nı ihlal ettiğini bildirdi.
Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt, Sırp Entite Meclisi’nde alınan kararların farkında olduklarını ve bu kararı kınadığını belirterek, “Sırp Entite Meclisi tarafından alınan kararlar, barış anlaşmasına zarar vermektedir. Bu radikal kararlar hem Sırp Cumhuriyeti hem de Bosna Hersek’in istikrarına tehdit anlamı taşımakta ve halkın barış görüşünü baltalamaktadır.” ifadelerini kullandı.
Tarafları barış anlaşmasının maddelerine bağlı kalmaya ve diyaloğa davet eden Schmidt, şunları kaydetti:
“Liderlik, rasyonellik ve yapıcı diyaloğa katılım gerektirir. Demokrasinin özü budur. Dayton kurumlarının işlevselliğinin ve halkların çıkarlarının korunması için gerekli olan da budur. Sırp Entite Meclisi’ni bölgede barışın korunması için, barış anlaşmasının tüm maddelerine bağlı kalmaya davet ediyorum.”
Bosna Hersek vatandaşlarının barış ve müreffeh bir gelecek istediğini aktaran Schmidt, “Bu hedefe kararlı ve sorumlu bir şekilde katkıda bulunmaya hazırım.” ifadelerine yer verdi.
Ortak kurumların yetkilerinin devri tartışması
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyinin Sırp üyesi Milorad Dodik’in çağrıda bulunması üzerine Sırp Cumhuriyeti Entite Meclisi, olağanüstü oturum kararı almıştı.
Oturumda Bosna Hersek devletine ait Silahlı Kuvvetler, vergi idaresi ve adli sistem kurumları gibi ortak kurumların yetkilerinin entite kurumlarına devredilmesine yönelik tasarı tartışılmıştı.
Dodik, oturumda “İçinde bulunduğumuz zor durumları aşamazsak Bosna Hersek’in parçalanması ve Sırp Cumhuriyeti’nin ülkeden ayrılması kaçınılmaz.” ifadesini kullanmıştı.
Sırp lider Dodik öncülüğünde toplanan Meclis, sunulan tasarıları kabul etmişti.
ABD, İngiltere, Fransa, Almanya ve İtalya’nın Bosna Hersek büyükelçilikleri ve Avrupa Birliği delegasyonu, Sırp Entite Meclisinde onaylanan “devlet kurumlarının yetkilerinin entite kurumlarına devredilmesi” kanununu sert bir dille eleştirmiş ve Meclisi bu karardan vazgeçmeye çağırmıştı.
Dayton Barış Anlaşması
Bosna Hersek’te 1992-1995 yıllarında yaşanan ve binlerce masum sivilin yaşamını yitirdiği kanlı savaş, ABD’nin Ohio eyaletindeki Dayton şehrinde 21 Kasım 1995’te paraf edilen ve 14 Aralık 1995’te Fransa’nın başkenti Paris’te Bosna Hersek Cumhurbaşkanı Aliya İzetbegoviç, Sırbistan Cumhurbaşkanı Slobodan Milosevic ve Hırvatistan Cumhurbaşkanı Franjo Tudjman tarafından imzalanan Dayton Barış Anlaşması ile son bulmuştu.
Dayton’a göre Bosna Hersek ülkesi, nüfusunun büyük çoğunluğunu Hırvat ve Boşnakların oluşturduğu Bosna Hersek Federasyonu (FBIH) ile Sırp nüfusun yoğun olduğu RS entitelerinden ve özel bir statüye sahip Brcko Bölgesi’nden, FBIH entitesi de her birinin kendi hükümeti ve meclisi bulunan 10 kantondan oluşuyor.
Devletin en üst makamı olarak da Boşnak, Sırp ve Hırvat üç üyeden oluşan Devlet Başkanlığı Konseyi belirlendi. Dört yıllığına halk tarafından seçilen konsey üyeleri, dönüşümlü olarak sekiz aylığına “konsey başkanlığı” yapıyor. Konseyin Hırvat ve Boşnak üyeleri, FBIH’de yaşayanlar, Sırp üye ise RS’de yaşayanlar tarafından seçiliyor.
AA
