Arnavutluk’un eski Birleşmiş Milletler (BM) Büyükelçisi Abdi Baleta, “Nereye gidersen git ‘ben Arnavut’um’ dediğinde kapılarının açıldığı tek yer Türkiye’dir. Ancak diğer yerlere gittiğinizde uyuz olmuş gibi senden kaçıyorlar. Dostlukları kuran anlaşmalar değil tarih, çıkarların örtüşmesi, tarafların samimiyeti ve ortak çıkarlardır. Türkiye ve Arnavutluk’un ortak çıkarları vardır ve bu, dostluğun temelidir.” dedi.
Arnavutluk ve Türkiye arasında Aralık 1923’te Dostluk Anlaşmasının imzalanmasının 98. yılı kutlanırken iki ülke arasındaki ilişkiler günümüzde stratejik ortaklık konumunda bulunuyor.
Arnavutluk’un eski BM Büyükelçisi Baleta, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, bu anlaşmanın Arnavutluk-Türkiye ilişkilerinin temelini attığını ifade etti.
Bu anlaşmanın büyük öneme sahip olduğunun altını çizen Baleta, “Anlaşma, Arnavutların güneyde Yunan riskiyle karşı karşıya kaldığı bir dönem gibi Arnavutluk için oldukça hassas bir anda geldiğinden dolayı da önemliydi. Atatürk’ün Anadolu’daki zaferi ve dostluk anlaşması, Yunanistan’ı etkisiz kıldı ve onun Arnavutluk’a saldırmaya artık gücünün yetmemesine vesile oldu.” dedi.
Türkiye ve Arnavutluk’un komünizm döneminde de iyi ilişkilere sahip olduğunu, ancak bu ilişkilerin söz konusu dönemde kısıtlı olduğunu belirten Baleta, iki ülke arasındaki ilişkilerin bu dönemde stratejik ortaklık seviyesinde olduğunu söyledi.
Türkiye ile olan ortaklığın diğer ortaklara kıyasla daha güvenilir, daha güçlü ve daha istikrarlı olduğunun altını çizen Baleta, “Türkiye ve Arnavutluk’ta hangi parti olduğuna bakmaksızın istesek de istemesek de Türkiye ve Arnavutluk’un stratejik ortaklık ilişkilere sahip olması, iki ülkenin kaderlerinde vardır. Türkiye’de değişen partileri veya siyasi, askeri ve sivil güçleri her zaman Arnavutluk’un dostu olarak görürüm çünkü Arnavutluk’a karşı çalışmaya yönelik hiçbir objektif çıkar bulunmamaktadır.” diye konuştu.
“Cumhurbaşkanı Erdoğan Türkiye’nin rolünü güçlendirdi”
Türkiye’nin Balkanlar ve Arnavutluk’taki rolüne ilişkin de Baleta, Türkiye’nin herkesin değer verdiği bir role sahip olduğunu vurguladı.
Sadece Balkanlar değil jeostratejik krizler noktasında da Türkiye olmadan hiçbir sorunun çözülemeyeceği görüşünü paylaşan Baleta, “Jeostratejik depremler bölgesinde Türk faktörü olmadan hiçbir şey olmaz. Çünkü coğrafi olarak (Türkiye bunun) kalbidir. Bu yüzden Türkiye’nin rolü büyüktür.” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve onun Türkiye’nin güçlenmesindeki rolüne işaret eden Baleta, “Türkiye çokça güçlendiğinde Türkiye siyasetine karşı bir sempati duyuyorum. Cumhurbaşkanı Erdoğan Türkiye’nin rolünü güçlendirdi. (15 Temmuz) Darbe girişiminin ardından, ‘(Erdoğan) bu darbe girişimini başarılı bir şekilde atlatırsa, Atatürk’ten sonra Türkiye tarihinin en önemli şahsiyeti olacağı’ yönündeki görüşümü paylaşmıştım. Türkiye jeostratejik rolünü, ağırlığını ve duyarlılığını artırdığında memnun oluyorum. Çünkü tüm bunlar Arnavutluk’un lehinedir.” dedi.
“Dostlukları kuran anlaşmalar değil tarafların samimiyetidir”
Baleta, şöyle devam etti:
“Askeri alanda Türkiye tartışmasız bir şekilde Arnavutluk çıkarları için en önemli faktördür. (Türkiye) Devlet ilişkilerine, ‘ideolojiyle ideoloji’ veya ‘partiyle parti’ gözüyle değil ‘devletle devlet’ gözüyle bakmaktadır. İdeolojiler ve taraflar değil devlet ilişkileri önceliklidir, iyi ki Türkiye’nin böyle bir hedefi var; yani öncelik Arnavutluk’la Türkiye. “
Türkiye’deki kamuoyunun Arnavutluk lehine olduğunu dile getiren Baleta, “Nereye gidersen git ‘ben Arnavut’um’ dediğinde kapılarının açıldığı tek yer Türkiye’dir. Ancak diğer yerlere gittiğinizde uyuz olmuş gibi senden kaçıyorlar. Dostlukları kuran anlaşmalar değil tarih, çıkarların örtüşmesi, tarafların samimiyeti ve ortak çıkarlardır. Türkiye ve Arnavutluk’un ortak çıkarları vardır ve bu, dostluğun temelidir.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye son yıllarda Fier’deki Arnavutluk-Türkiye Dostluk Hastanesinin açılışı, Tiran’daki Namazgah Camisi’nin restorasyonu, Air Albania Havayolunun kurulması ve farklı eserlerin restore edilmesi gibi birçok alanda Arnavutluk’a destek oldu.
trtavaz