Bosna-Hersek’te savaş mirası mayın sorunuyla mücadele sürüyor. Yüzlerce Bosnalı, hayatlarını tehlikeye atarak, ülkelerini mayınlardan ve patlayıcılardan temizlemeye çalışıyor.
Bosna-Hersek’te savaşın bitiminden bu yana, 73 bin mayın ve 57 bin patlamamış patlayıcı madde tespit edilerek imha edildi. Ancak ülke arazisinin yüzde 2’si kadar olan bin 53 kilometrekarelik alanda, halen 75 binin üzerinde mayın ve patlayıcının olduğu tahmin ediliyor. Bu arazinin yüzde 64’ü ormanlık. Ekilebilir arazi ise yüzde 26’lık kısmı oluşturuyor.
Savaşın mirası bu sorun, ülke nüfusunun yüzde 15’inin güvenliğini doğrudan etkiliyor. 129 belediye, 26 kuruluş ve bin 56 kayıtlı personel, mayın temizleme işlerinde faaliyet gösteriyor.
Mayın temizleme görevini yerine getiren insanlar ise, tüm tehlikelere karşın bu işi yapmanın onları mutlu ettiğini söylüyor.
“Herhangi bir araziyi başarıyla temizlediğimizde kendimi iyi hissediyorum”
45 yaşındaki Sabahudin Başiç, bu işi 20 yıldır yapıyor ve göreve başlama hikayesini şu sözlerle anlattı:
“Savaştan yeni çıkmıştık, mayınlı araziler vardı ve can kayıpları oluyordu. Bir tür insani yardım olan mayın temizleme işine katılmaya karar verdim ve 20 yıldır da yaptığım bu. Herhangi bir araziyi başarıyla temizlediğimizde kendimi iyi hissediyorum. İnsanların kullanımına sunduğumuzda, tarım ve diğer tüm işler için tehlike ortadan kalktığında çok mutlu oluyorum.”
“Döşediğimden daha çok mayın imha etmişim”
43 yaşındaki Senahid Abdihociç, Bosna-Hersek ordusuna katıldığı 1994 yılından beri tek uğraşının mayın ve patlayıcılar olduğunu söyledi. Abdihociç, “Savaşta mayın döşediysek savaşın bitmesiyle de onları ortadan kaldırmanın görevimiz olduğunu düşünüyordum. Şimdi geriye dönüp baktığımda döşediğimden çok daha fazla mayın imha etmişim” dedi.
614 kişinin hayatına mal oldu
1996 yılından bu yana 51’i mayın temizleme görevlisi 614 kişi mayınlardan hayatını kaybetti. Mayınlar can tehlikesinin yanı sıra ekilebilir arazilerin de kullanılamamasına yol açıyor. Mayınlardan temizlenen her bir metrekareyle, başta can güvenliği tehlikesininin ortadan kaldırılmasının yanında, halk için doğal kaynakları, ekilebilir arazileri değerlendirme fırsatı da doğuyor.
168 milyon euro maddi kaynağa ihtiyaç var
2017 yılında mayın temizleme çalışmaları için harcananın yüzde 54’ü (8 milyon 962 bin 462 euro) yerel kaynaklardan, yüzde 46’sı (7 milyon 552 bin 36 euro) dış yardımlardan geldi. Hedef, 2025 yılına kadar ülkeyi mayınlardan tamamen arındırmak. Bu çalışmalar için ise 168 milyon euro maddi kaynağa ihtiyaç var.
Trt Haber
